زمانی که اکسیژن کافی به بدن نرسد برای جبران این کمبود، گلبول بیشتری در بدن ساخته میشود و باعث افزایش غلظت خون در رگ ها میشود. افزایش تعداد گلبول های قرمز در واحد حجم را غلظت خون می گویند. چنانچه هموگلوبین در مردان بالاتر از ۱۸ و در زنان فراتر از ۱۶ گرم در دسی لیتر باشد، غلظت خون گفته میشود. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد بیماری غلظت خون میپردازیم.غلظت خون-عوارض غلظت خون-درمان غلظت خون
غلظت خون ( افزایش تعداد گلبول های قرمز) به دو دسته تقسیم میشود:
- غلظت خون اولیه
- غلظت خون ثانویه
غلظت خون اولیه
غلظت خون اولیه در اثر بیماری مغز استخوان به وجود می آید. سلول‌های مغز استخوان، تولیدکننده گلبول‌های قرمز می‌باشند. در این بیماری، افزایش تولید گلبول‌های قرمز رخ می‌دهد. معمولا این افراد گلبول سفید و پلاکت خونشان نیز به طور همزمان بالا رفته و در سونوگرافی، طحال و کبدشان بزرگ دیده میشود.
غلظت خون ثانویه
غلظت خون ثانویه، در افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی و قلبی سیانوتیک (وقتی خون از سمت راست و از سیستم وریدی وارد سیستم شریانی شود) روی می‌دهد. کاهش اکسیژن‌رسانی به خون، موجب ترشح هورمونی با نام اریتروپویتین (ERYTHROPOETIN) از کلیه می شود. هورمون اریتروپویتین، عامل رشد گلبول قرمز محسوب می شود و مغز استخوان را برای ساخت بیشتر گلبول قرمز تحریک می‌کند و کمبود اکسیژن رسانی به بافت و بدن را با افزایش گلبول قرمز جبران می کند.
علت های غلظت خون
- استرس، شادی و ناراحتی
- تعریق و اسهال‌های شدید
- کار و فعالیت زیاد
- کاهش حجم پلاسمای خون
- افزایش نسبت گلبول‌های قرمز به پلاسمای خون
- با مصرف سیگار، اکسیژن‌رسانی به خون کم شده و غلظت خون ثانویه ایجاد میشود.
- آلودگی هوا
- ارتفاعات. در این مناطق میزان درصد اکسیژن هوا کاهش یافته و افراد مستعد غلظت خون می‌شوند.
- هموگلوبین غیرطبیعی (به صورت ارثی، هموگلوبین به راحتی اکسیژن را تحویل بافت‌ها نمی‌دهد.)
- بیماری‌های کلیوی و کبدی، می‌توانند در ترشح هورمون اریتروپویتین نقش داشته باشد.
- تومورهای بدخیم کلیوی و کبدی در بزرگسالان
- تومورهای مخچه‌ای در کودکان
- فیبروم‌های رحمی در زنان
- خوردن مواد غذایی ناسالم و چرب، روغن نباتی مایع و جامد
- خوردن میوه در غیر فصل آن
- کم مصرف کردن خوراکی‌های خون ساز
- سوء تغذیه
- زمینه های ارثی و مادرزادی
- ابتلای فرد به بیماری‌های مختلف (بیشترین علت ابتلا به غلظت خون، وجود بیماری‌های ریوی و قلبی می‌باشد)
علائم غلظت خون
- گلگونی چهره
- برافروختگی چشم
- اختلالات هوشیاری
- منگی و خواب آلودگی
- اختلالات بینایی (به علت پرخونی سیستم اعصاب مرکزی)
- اختلالات تنفسی
- تیرگی رنگ لب (به ویژه هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی)
- کبودی انگشتان دست، لب و زبان بیمار
عوارض غلظت خون
- افزایش بروز لخته خون افزایش خطر سکته مغزی و قلبی
- کند شدن حرکت خون در قلب و رگ‌ها
- گرفتگی اندام‌هایی نظیر دست و پا
- افزایش فشار خون بالایی
- خونریزی از بینی
- سردردهای غیرطبیعی
- تاری دید
- خارش‌های پوستی (به خصوص خارش پس از استحمام)
راههای تشخیص غلظت خون
با انجام آزمایش خون (CBC) می‌توانید از میزان غلظت خون اطلاع پیدا کنید.و پس از اطلاع از سلامت خود و یا احتمالا ابتلای شما به این عارضه میتواید از رژیم غذایی مناسب برای درمان، پیشگیری و یا بهبود آن استفاده کنید.
رژیم غذایی برای جلوگیری از غلظت خون
برای کاهش لخته شدن خون مواد غذای با طبیعت گرم و تر باید استفاده نمود، روغن نارگیل، چربی‌های حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز، پیه گوسفند مفیدهستند، سبزی و میوه‌ی با طبع گرم و تر توصیه میشود. به طورکلی میوه‌ها و سبزی‌ها به علت دارا بودن ویتامین C و فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش میزان فیبرینوژن (پروتئینی که تبدیل به لخته خون میشود) و افزایش فشارخون دارند.
غلظت خون-عوارض غلظت خون-درمان غلظت خون
