اختلالات تشنجی

تشنج یک اختلال محسوب می شود که حاصل حمله ناگهانی، غیر طبیعی و تخلیه کنترل نشده فعالیت الکتریکی نورون ها در داخل مغز است. ممکن است بیمار دامنه متنوعی از علائم را تجربه کند که بستگی به نوع تشنج و علت ایجاد کننده آن دارد. گروه کادر درمان پرستاری و متخصصین علوم پزشکی طب لاین می تواند شما را در مباحث پزشکی و پرستاری راهنمایی کنند. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد اختلالات تشنجی و درمان آن میپردازیم. 

اختلالات تشنجی

تشنج اختلالی است که حاصل حمله ناگهانی، غیر طبیعی و تخلیه کنترل نشده فعالیت الکتریکی نورون ها در داخل مغز است. بیمار ممکن است دامنه متنوعی از علائم را تجربه کند که بستگی به نوع تشنج و علت ایجاد کننده آن دارد. تشنج ممکن است علامت اختلال دیگری باشد. از قبیل تومور یا سکته که موجب افزایش فشار داخل جمجمه می شوند؛ ناشی از یک اختلال متابولیک یا ترک الکل یا مواد باشد یا ممکن است به خاطر اختلال تشنجی مزمن از قبیل صرع باشد. قبل از تشنج بیمار ممکن است آئورا را حس کند که یک تغییر حسی به صورت نور، بو یا صدا است. بعد از تشنج ممکن است بیمار وارد مرحله پس تشنجی شود که گیج بوده و شدیدا خسته می شود. بیمار ممکن است نتواند محیط فوری اطراف خود در زمان تشنج را بخاطر بیاورد.

علائم و نشانه های تشخیصی

این اختلال دارای علائم و نشانه هایی است که اگر به موقع تشخیص و درمان گردد بسیار در بهبود یافتن حال بیمار موثر است.

• در نوار مغزی EEG بیمار ممکن است نواحی از فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در داخل مغز شناسایی شود.
• در CT-اسکن مغز بیمار علل افزایش فشار داخل جمجمه مشخص می شود: تومور یا خونریزی افتراق داده می شود
• در MRI ممکن است علل افزایش فشار داخل جمجمه شناسایی شوند
• توموگرافی تابش پوزیترون PET یا توموگرافی کامپیوتری تابش تک فوتون SPECT ممکن است برای تعیین نواحی دارای خونرسانی ضعیف مغز انجام شود

 درمان اختلالات تشنجی

اگر علت زمینه ای منجر به تشنج وجود دارد، رفع این علت اغلب موجب رفع اختلال تشنجی می شود. بیمار مبتلا به اختلال تشنج اولیه عمدتاً برای درمان اختلالات تشنجی با داروهای ضد تشنج می باشد. بعضی از بیماران ممکن است به رژیم چند دارویی برای کنترل کافی اختلال تشنجی نیاز داشته باشند. بیمارانی که برای درمان اختلالات تشنجی به داروهای ضد صرع چندگانه خوب جواب نمی دهند ممکن است کاندید مداخلات جراحی باشند.

• داروهای ضد تشنج تجویز شود: کاربامازپین ، فنی توئین، فنوباربیتال، کلونازپام، والپوریک اسید، لاموتریژین، گاباپنتین، لوتیراستام، اکساکاربازپین، پریمیدون، تیاگابین، توپیرامات
• احتیاطات تشنج طبق روتین موسسه انجام شود
• مسیر وریدی با لاک سالین در بیماران بستری آماده باشد.
• جراحی ممکن است برای درآوردن نواحی کانونی یا قطع ارتباط بین نیمکره های مغز یا کورپوس کالستومی corpus callostomy ممکن است برای محدود کردن فعالیت تشنجی در بیمارانی که به دارو درمانی به اندازه کافی جواب نمی دهند، انجام شود.
• تحریک عصب واگ ممکن است انجام شود که در آن یک وسیله الکتریکی کاشتنی جایگذاری می شود که الگوی از پیش تعیین شده ای از تحریک واگ ایجاد می کند. این روش برای کاهش دفعات وقوع تشنج انجام می شود.

 تشخیص های پرستاری

یکی از تشخیص های این اختلال، تشخیص پرستاری است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

• ریسک الگوی تنفسی ناموثر یا تخلیه ناموثر راه هوایی
• ریسک سقوط
• اضطراب

 مداخلات پرستاری

• پایش تنفس، رنگ پوست (سیانوز) بیمار در طی تشنج : بیمار ممکن است در طی تشنج دچار افت اکسیژناسیون شود
• فراهم کردن اکسیژن مکمل در حین تشنج در صورت نیاز
• نگهداری تجهیزات اکسیژن رسانی، ساکشن و مدیریت راه هوایی در بالین بیمار بستری : ممکن است بیمار اینتوبه شود
• طول مدت تشنج و پیشرفت علائم پایش شود
• بیمار از نظر بی اختیاری ادراری یا مدفوع پایش شود
• بیمار از نظر وضعیت صرعی پایش شود: تشنج طولانی مدت یا تشنج های تکراری، که یک وضعیت اورژانس پزشکی محسوب میشود.
• وضعیت دهی بیمار برای کاهش ریسک صدمه به خود
• برداشتن هر گونه شیئی که ممکن است به بیمار صدمه بزند
• خواباندن بیمار به یک پهلو برای پیشگیری از ریسک آسپیراسیون
• عدم قرار دادن چیزی در دهان بیمار در حین حمله تشنج
• وضعیت پس از تشنج بیمار بررسی شود

 موارد زیر به بیمار آموزش داده شود

بهتر است موارد زیر به بیمار آموزش داده شود تا در دوره درمان بیماری تاثیر گذار باشد.

• طریقه مصرف، عوارض جانبی و تداخل
•  به موقع مصرف کردن داروها و عدم فراموشی یک دوز
• اهمیت چک کردن طریقه مصرف و تداخل داروهای بدون نسخه با داروهای تجویز شده
• انجام آزمایشات سطح داروهای ضد تشنج طبق دستور

طب لاین گروه کادر درمان بیماری و متخصصین علوم پزشکی و پرستاری :