بیماری HIV (اچ آی وی) ویروسی است که به سیستم ایمنی بدن آسیب رسانده و با حمله به سلولهای CD4، نوعی سلول ایمنی به نام سلول T، آنها را از بین می برد. هر چه HIV تعداد سلولهای CD4 بیشتری را از بین ببرد، بدن بیشتر مستعد ابتلا به انواع بیماریها و سرطانها میشود. اچ آی وی از طریق مایعات بدن مانند خون، منی، شیر مادر و مایعات واژن و رکتوم منتقل شده و انتقال آن از طریق هوا و آب صورت نمیگیرد.
بیماری اچ آی وی
از آنجا که این ویروس وارد DNA سلولها می شود، این بیماری مادام العمر بوده و در حال حاضر هیچ دارویی در درمان آن وجود ندارد. فرد مبتلا به اچ آی وی بدون طی دوره درمان، احتمالاً دچار اختلالی به نام سندرم نقص ایمنی اکتسابی با عنوان ایدز (Aids) میشود. ایدز پیشرفته ترین مرحله بیماری است که ممکن است در افراد مبتلا به HIV ایجاد شود، اما تمام مبتلایان به این ویروس لزوما به این بیماری مبتلا نمیشوند. همانطور که پیشتر گفته شد ویروس HIV سلولهای CD4 را از بین می برد. تعداد این سلولها در بزرگسالان سالم به طور کلی از 500 تا 1600 سلول در میلی متر مکعب متفاوت است. هرگاه تعداد سلولهای CD4 در افراد مبتلا به اچ آی وی به 200 سلول در میلی متر مکعب برسد، نشان دهنده ابتلا به ایدز است.
فرد مبتلا در برابر طیف وسیعی از بیماریها آسیب پذیر است، بیماریهایی مانند:
- ذات الریه
- بیماری سل
- برفک دهانی، یک بیماری قارچی در دهان یا گلو
- سیتومگالوویروس (CMV)، نوعی ویروس تبخال
- توکسوپلاسموز (Toxoplasmosis)، یک بیماری مغزی که توسط انگل ایجاد می شود.
- کریپتوسپوریدیوز (Cryptosporidiosis)، بیماری ناشی از انگل روده
- سرطان، از جمله سارکوم کاپوسی (KS) و لنفوم (Lymphoma)
انتقال ویروس HIV
همانطور که بیان شد ویروس در مایعات بدن وجود داشته و از طریق آنها قابل انتقال است، برخی از راههای انتقال اچ آی وی از فردی به فرد دیگر عبارتند از:
- رابطه جنسی واژینال یا مقعدی (شایعترین راه انتقال )
- استفاده مشترک از سوزن و سرنگ در داروهای تزریقی
- استفاده مشترک از تجهیزات تاتو بدون استریل کردن آنها
- از مادر آلوده به جنین (پیش یا هنگام تولد)
- در دوران شیردهی
- از طریق تست یا جویدن غذای کودک قبل از غذا دادن به او
برخلاف تصور عموم ویروس HIV از روشهای زیر منتقل نمیشود:
- تماس پوست با پوست
- در آغوش گرفتن، دست دادن و بوسیدن
- از طریق هوا یا آب
- استفاده مشترک از ظرف غذا یا نوشیدنی
- بزاق، اشک یا عرق
- استفاده مشترک از توالت، حوله یا ملافه
- نیش پشه یا حشرات دیگر
آزمایشات برای تشخیص HIV
آزمایشات آنتی بادی ، آنتی ژن در تشخیص HIV
آزمایشهای آنتی بادی، آنتی ژن معمول ترین آزمایش است و می تواند معمولاً پس از گذشت 45-18 روز از ابتلای فرد به ویروس HIV آن را نشان دهد. در این آزمایشات خون از نظر وجود آنتی بادی (نوعی پروتئین که بدن در پاسخ به عفونت ایجاد می کند.) و آنتی ژن (بخشی از ویروس که سیستم ایمنی بدن را فعال می کند.) بررسی می شود.
آزمایشات آنتی بادی در تشخیص HIV
این آزمایشات فقط آنتی بادی موجود در خون را بررسی می کند و پس از طی 23 تا 90 روز پس از انتقال بیماری قابل تشخیص است. آزمایشات آنتی بادی با استفاده از آزمایش خون یا سواب دهان انجام می شود و هیچگونه آمادگی اولیه نیاز ندارد.
تست اسید نوکلئیک (NAT) در تشخیص HIV
این آزمایش بسیار گران قیمت بوده و برای غربالگری عمومی استفاده نمی شود. در این آزمایش که معمولا در افرادی با علائم اولیه مورد استفاده قرار می گیرد، آنتی بادی شناسایی نشده بلکه وجود ویروس مورد بررسی قرار می گیرد. 5 تا 21 روز طول می کشد تا HIV در خون قابل تشخیص باشد و این آزمایش معمولاً با آزمایش آنتی بادی تأیید می شود.
دوره کمون HIV
به فاصله زمانی بین قرار گرفتن در معرض HIV و زمانی که در خون قابل تشخیص است، دوره کمون HIV گفته می شود. در بیشتر افراد طی 23 تا 90 روز پس از انتقال، آنتی بادی های قابل تشخیص HIV مشاهده می شود. اگر فردی در دوره کمون بیماری آزمایش اچ آی وی انجام دهد، احتمالاً نتیجه منفی دریافت می کند، این در حالی است که فرد ناقل است و می‌تواند در این مدت ویروس را به دیگران منتقل کند.
علائم اولیه HIV
معمولا چند هفته اول پس از ابتلا به HIV، عفونت حاد ایجاد می شود. بسیاری از افراد پس از ابتلا به ویروس و یا در ماه اول علائمی را تجربه می‌کنند، اما غالبا به دلیل شباهت علائم در این مرحله به علائم آنفولانزا یا ویروسهای فصلی، بیماری تشخیص داده نمی شود. به طور کلی این علائم به صورت دوره ای بروز کرده و می توانند از خفیف تا شدید و از چند روز تا چند هفته متغیر باشند. علائم اولیه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب
- لرز
- تورم غدد لنفاوی
- درد عمومی
- بثورات پوستی
- گلو درد
- سردرد
- حالت تهوع
- ناراحتی معده
با این حال حتی اگر شخص مبتلا در این دوره علائمی نداشته باشد، با توجه به میزان بالای ویروس در خون ناقل بوده و بیماری به راحتی از روشهای گفته شده در بالا منتقل میشود.
طب لاین گروه کادر درمان و متخصصین علوم پزشکی و پرستاری و داروشناسی :
گروه آموزشی علوم پزشکی ، کادر درمان پرستاری طب لاین ،ارائه دهنده انواع پکیج های پزشکی ، پرستاری و داروشناسی با بهترین کیفیت میباشد.جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
اینستاگرام گروه کادر درمان متخصصین علوم پزشکی و پرستاری طب لاین
