دستگاه ساکشن(به انگلیسی:Suction) دستگاهی است که توسط پمپ مکش و با ایجاد خلاء باعث ایجاد فشار منفی شده و هوا و مایعات را به درون می کشد. این دستگاه برای جمع آوری ترشحات ریوی (تراشه) و خونابه ها مورد استفاده قرار می گیرد-مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن ترشحات
ساکشن تراشه
ساکشن تراشه، روشی برای تمیز کردن راه هوایی از ترشحات، در بیمارانی که به دلیل کاهش سطح هوشیاری و ضعف عضلات تنفسی قادر به انجام سرفه و تخلیه ترشحات خود نبوده و همچنین در بیمارانی که دارای راه هوایی مصنوعی مثل لوله تراشه و تراکئوستومی هستند می باشد. در مورد اخیر توضیح به این صورت است که : وجود لوله تراشه به عنوان جسم خارجی موجب تحریک ترشح موکوسی شده و چون هنگام سرفه موثر بایستی حنجره بسته شده تا با افزایش فشار داخل قفسه سینه ترشحات به خارج پرتاب شود .مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن ترشحات
وسایل کار
سندساکشن (قطر آن یک دوم قطر داخلی لوله تراشه باشد ) – دستکش استریل و یکبار مصرف – عینک محافظ – سرم نرمال سالین استریل جهت شستشو – سرنگ حاوی 10 تا 15 سی سی نرمال سالین استریل – آمبوبگ – اکسیژن – منبع ساکشن.
روش کار
چنانچه بیمار هوشیار است مانند هر پروسیجر دیگری روش کار را برای وی شرح دهید . دست ها را بشویید ، منبع ساکشن و تمامی وسایل موردنیاز را آماده کنید . عینک بزنید . بیمار را هایپرونتیله کنید (اگر در زیر رسپیراتور می باشد تعداد 3 تا 6 تنفس با اکسیژن 100 % بدهید و یا با آمبوبگ اکسیژن بدهید)
دستکش استریل را در دست غالب کرده و با دست دیگر کاتتر ساکشن را به رابط وصل کنید .در حالی که ساکشن کلمپ می باشد آن را وارد لوله تراشه بیمار کنید و با زاویه دورانی 360 درجه در حالی که کاتتر را خارج می کنید ساکشن را انجام دهید . مدت ساکشن نباید بیشتر از 10 تا 15 ثانیه باشد چون باعث هایپوکسمی و آریتمی می شود.مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن ترشحات
عوارض ساکشن
به علت جذب اکسیژن توسط کاتتر در حین عمل ساکشن کردن هایپوکسمی رخ می دهد که با هایپر ونتیله کردن بیمار قبل و بعد از پروسیجر عارضه به حد اقل می رسد. به علت تحریک واگ ضمن ساکشن کردن ، گاهی آریتمی برادی کاردی و ارست قلبی رخ می دهد . حتما بایستی حین ساکشن، بیمار مانیتورینگ دقیق شود. در مواردی که فشار منفی ساکشن از 120 میلی متر جیوه بیشتر باشد دیواره راه هوایی تروماتیزه شده و خونریزی می کند که کنترل فشار منفی ساکشن اهمیت دارد.مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن ترشحات
اندازه سوند نلاتون بر اساس رنگ
- 8آبی
- 10مشکی
- 12سفید
- 14سبز
- 16نارنجی
- 18قرمز
چه مقدار از سوند ساکشن در زمان ساکشن لوله تراشه باید وارد لوله تراشه بیمار شود؟
پرستار باید قبل از ساکشن تا حد ممکن بیمار را از این عمل آگاه ساخته و سپس سوند ساکشن را به آرامی و در حالیکه دستگاه ساکشن خاموش است وارد لوله تراشه بیمار کرده و تا زمانی که در مقابل حرکت سوند ساکشن مقاومت احساس کرد سوند را جلو ببرد سپس سوند را به میزان یک تا دو سانتیمتر عقب آورده و دستگاه ساکشن را روشن وشروع به ساکشن کردن کند .مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن تراشه
تنظیم ونتیلاتور-سرعت جریان دمی-حجم_حیاتی-پیپ
مواردی که باید در هنگام استفاده از ساشکن رعایت کرد
1 – لوله دستگاه باید در وضعیت مناسبی قرار داشته باشد ، یعنی پیچ نخورده باشد ، سوراخی نداشته باشد و مسیر داخلی آن کاملا تمیز و فاقد گرفتگی باشد.
2 – جنس لوله این دستگاه باید از نوع ضدجرقه ( آنتی استاتیک ) بوده و از موادی درست شده باشد که بر روی هم تا نشده و پس از مدتی کارکردن ایجاد گرفتگی ننمایند.
3 – ظرف شیشه ای این دستگاه را باید در هنگامی که حجم ترشحات جمع شده در داخل آن به میزان علامت گذاری شده رسید خالی کرد.
4 – پس از خاتمه استفاده از دستگاه ساشکن لازم است که درب شیشه ای این دستگاه و لوله های متصل به آن را بطور کامل و با استفاده از محلول ضد عفونی کننده شستشو داد.
5 – بایستی قبل از شروع عمل جراحی دستگاه ساکشن را به برق وصل کرد و با کشیدن مقداری محلول به داخل آن از کارکردن صحیح این دستگاه اطمینان حاصل نمود.
مراقبت پرستاری در بخش ویژه-ساکشن ترشحات تراشه
