تصميمها و توصيههاي مراقبت سلامت پيشگيرانه با افزايش سن جمعيت، پيچيدهتر ميشود. علل بارز مرگ در ميان افراد سالمند (يعني بيماريهاي قلبي، سرطانهاي بدخيم، بيماريهاي عروقي مغز و بيماريهاي مزمن دستگاه تنفسي تحتاني) بازتابي از علل ريشهاي مرگ در ميان افراد در تمام سنين (يعني مصرف سيگار، رژيم غذايي نامناسب و عدم فعاليت فيزيکي) است. بسياري از جنبههاي مرگ در سالمندان با تغيير رفتار، قابل تعديل است. بيماران 65 سال به بالا بايد از نظر قطع مصرف سيگار، رژيم غذايي غني از چربيهاي سالم، ورزشهاي هوازي و تمرينهاي کششي مورد مشاوره قرار گيرند. ما در این جا قصد داریم به مراقبت پیشگیری و غرابلگری در سالمندان بپردازیم-غربالگری بیماری سالمندان-پیشگیری از بیماری و حوادث در سالمندان- ورزش سالمندان-رژیم عذایی در سالمندان-مکمل ها در سالمندان
مراقبت پيشگيري در سالمندان
ساير انواع مراقبتهاي پيشگيري شامل آسپيرين درماني، تنظيم چربي و تجويز واکسنهاي کزاز و ديفتري، پنوموکوک و آنفلوآنزا هستند. اگر چه سرطان، دومين علت شايع مرگ در بيماران 65 سال به بالا است، غربالگري سرطان نقش سودمندي در ميزان بقاي آنها ندارد مگر آنکه اميد به زندگي مورد انتظار براي بيمار بيش از 5 سال باشد. بنابراين هنگام غربالگري سرطان در بيماران سالمند بهتر است که اميد به زندگي، ميزان داشتن کارکرد و ناتوانيهاي همراه آن بازبيني شوند. غربالگريهاي توصيه شده ديگر عبارتند از: آنوريسم آئورت شکمي در مردان 75-65 سال، سرطان پستان در زنان 40 سال به بالا که اميد به زندگي بيش از 5 سال دارند و سرطان کولورکتال در مردان و زنان 50 سال به بالا که اميد به زندگي بيش از 5 سال دارند….
تقريبا 8 جمعيت جهان در سال 1950، سن 60 سال و بالاتر داشتند. در سال 2000 اين عدد به 10 افزايش يافت و انتظار ميرود که تا سال 2050 به 21 برسد. ارايه خدمات پيشگيري باليني جامع به اين جمعيت، اهميت دارد؛ با اين حال افراد بالاي 65 سال به ندرت در پژوهشهاي مراقبت پيشگيري وارد ميشوند. اين مقاله علل عمده و واقعي مرگ را بازبيني ميکند و بيان ميکند که چگونه رفتارها، وضعيت کارکردي، ناتوانيهاي همراه و اميد به زندگي ميتوانند پيشبيني کنند که چه کسي بيشترين بهره را از غربالگري و مراقبت پيشگيري سالمندان ميبرد.
آموزش آنلاین دوران سالمندی و مراقبت از سالمند
علل بارز مرگ در برابر علل ريشهاي آن
علل عمده مرگ در ميان افراد 65 سال به بالا در سال 2002 در ايالات متحده در جدول 1 فهرست شده است. علل ريشهاي مرگ در ميان افراد تمام گروههاي سني با تحليل عوامل خطرزاي قابل تعديل دادههاي مرگ و مير ايالات متحده تعيين شدهاند
(جدول 2). علل واقعي مرگ (يعني مصرف سيگار، رژيم غذايي نامناسب و عدم فعاليت فيزيکي) ريشه علل بارز مرگ (يعني بيماريهاي قلبي، سرطانهاي بدخيم، بيماريهاي عروقي مغز و بيماريهاي مزمن دستگاه تنفسي تحتاني) در افراد سالمند هستند. بنابراين بسياري از جنبههاي مرگ و مير در ميان افراد سالمند ممکن است با تغيير در شيوه زندگي قابل پيشگيري باشند.
مشاوره رفتاري و ساير درمانهاي پيشگيري مشاوره براي قطع مصرف سيگار
قطع مصرف سيگار در سن 65 سالگي منجر به افزايش اميد به زندگي به ميزان 2-4/1 سال در مردان و 7/3 – 7/2 سال در زنان ميشود. به علاوه، قطع سيگار در هر سني براي کساني هم که به صورت غيرمستقيم در معرض دود سيگار هستند (آثار منفي آن بر روي سلامت قلبي- عروقي نسبت به افراد سيگاري 90-80 است) سودمند است. ستاد خدمات پيشگيري ايالات متحده(1) (USPSTF) و دبير جامعه جراحان ايالات متحده جلسات مشاوره 3 دقيقهاي را با يا بدون استفاده از کمکهاي دارويي (يعني وارنيکلين [Varenicline]، بوپروپيون يا محصولات نيکوتيني) براي بيماران توصيه ميکنند. پشتيباني تلفني ميتواند کمک موفقي براي مشاوره باشد.
غربالگری بیماری سالمندان-پیشگیری از بیماری و حوادث در سالمندان- ورزش سالمندان-رژیم عذایی در سالمندان-مکمل ها در سالمندان
مشاوره تغذيه
حذف اسيدهاي چرب صناعي ترانس (trans)، 19-6 از تمام حوادث کرونري قلب را در هر سال در ايالات متحده کاهش ميدهد. رژيم غني از چربيهاي سالم (مانند رژيم غذايي مديترانهاي؛ جدول A) با کاهش کلي مرگ و مير همراه است.
توصيههاي کليدي براي طبابت | ||
توصيهباليني | رتبهبندي شواهد | توضيحات |
از نظر مصرف سيگار در تمام بزرگسالان غربالگري صورت گيرد. | A | مصرف سيگار هر ساله حدود 440 هزار نفر را در ايالات متحده به کام مرگ فرو ميبرد، حتي افزايش مختصر ميزان ترک هم اثر مثبت قابل توجهي در سلامت و مرگومير دارد؛ داروهاي موجود، ميزان ترک را افزايش ميدهند. |
درباره درمان با آسپيرين با تمام بيماران در معرض خطر بيماريهاي کرونري قلب صحبت شود. | A | مرگ و مير را کاهش ميدهد. |
غربالگري آنوريسم آئورت شکمي با استفاده از سونوگرافي در تمام مردان 75-65 سالهاي که يک زماني سيگار کشيدهاند، صورت گيرد. | A | مرگ و مير را کاهش ميدهد؛ راهکار براي سن و جنس، اختصاصي است. |
ادامه غربالگري با ماموگرافي در زنان بالاتر از 65 سال صورت گيرد. | A | مرگ و مير را کاهش ميدهد؛ درباره امکان قطع انجام ماموگرافي در زناني که ناتوانيهاي شديد دارند صحبت شود. |
غربالگري براي سرطان کولورکتال از سن 50 سالگي شروع شود. | A | مرگ و مير را کاهش ميدهد، آزمون بررسي خون مخفي مدفوع و سگموييدوسکوپي جايگزينهاي قابل قبولي براي کساني هستند که نميتوانند يا تمايل ندارند تحت کولونوسکوپي قرار گيرند. |
غربالگري کلسترول از جمله اندازهگيري ليپوپروتئين کمچگال و پرچگال در مردان 35 سال به بالا و زنان 45 سال به بالا که در معرض افزايش خطر بيماريهاي کرونري قلب هستند صورت گيرد. | A | مرگ و مير کاهش مييابد. برنامه روزآمد شده NCEP-ATP III در آدرس زير وجود دارد: www.circ.ahajournals.org |
غربالگري ديابت در افراد مبتلا به پرفشاري خون يا هيپرليپيدمي صورت گيرد. | A | انجمن ديابت آمريکا پيشنهاد ميکند که غربالگري رايج در افراد بيعلامت از سن 45 سالگي هر 3 سال و در افراد داراي اضافه وزن کمتر از 45 سال که حداقل يک عامل خطرزا دارند (مانند شيوه زندگي فاقد فعاليت فيزيکي، بيماريهاي قلبي-عروقي، نژاد سياه يا اسپانيولي) صورت گيرد. |
NCEP-ATP III: National Cholesterol Education Program, Adult Treatment Panel III
A: شواهد بيمار محور قطعي با کيفيت مطلوب؛ B: شواهد بيمار محور غيرقطعي يا با کيفيت محدود؛ C: اجماع، شواهد بيماري محور، طبابت رايج، عقيده صاحبنظران يا مجموعه موارد باليني.
مطالعه سلامت سالمندي: يک مطالعه طولي در اروپا(1) (HALE)، که افراد اروپايي 90-70 ساله را به مدت 10 سال پيگيري نمود، نشان داد که مصرف رژيم غذايي مديترانهاي، سطح فعاليت فيزيکي متوسط تا زياد، مصرف متوسط الکل و نکشيدن سيگار با کاهش مرگ و مير ناشي از تمام علل به ميزان 50 همراهي دارد. بيش از دو وعده نوشيدن الکل در روز براي مردان و بيش از يک وعده در روز براي زنان توصيه نميشود. آکادمي پزشکان خانواده آمريکا(2) USPSTF و (AAFP)، مشاوره تغذيه را براي بيماران مبتلا به ناخوشي مرتبط با رژيم غذايي مانند ديابت يا پرفشاري خون و براي کساني که ساير عوامل خطرزاي بيماريهاي کرونري قلب را دارند توصيه ميکنند.
مشاوره ورزش
فعاليت فيزيکي براي تمام افراد بزرگسال مفيد است و سبب کاهش ميزان مرگ و مير ناشي از تمام علل ميشود و به پيشگيري از استئوپوروز و چاقي کمک ميکند. يک برنامه ورزشي منظم، بخش ثابتي از هر برنامه کاهش وزن يا حفظ وزن است. اگرچه USPSTF بر اهميت ورزش و فوايد احتمالي مشاوره اشاره دارد نميتوان مشاوره با پزشک را پيشنهاد کرد زيرا شواهد کافي درباره اثربخشي آن وجود ندارد.
دبير جامعه جراحان ايالات متحده پيشنهاد ميکند که تمام افراد بزرگسال، وزشهاي هوازي را 3 بار در هفته و به مدت حداقل نيم ساعت و همچنين ورزشهاي کششي را حداقل 2 بار در هفته انجام دهند.
ساير درمانهاي پيشگيري
بيماران سالمند علاوه بر تغييرات شيوه زندگي، از درمانهاي پيشگيري هم ميتوانند بهره ببرند. درمان با آسپيرين سبب کاهش مرگ و مير در افرادي ميشود که بيشترين خطر را از نظر بيماري کرونري قلب دارند. بيشترين ميزان کاهش در ميان بيماران 84-70 ساله ديده ميشود. USPSTF توصيه ميکند که آسپيرين درماني پيشگيرانه با بيماران در معرض خطر افزايش يافته بيماري کرونري قلب (يعني مردان بالاتر از 40 سال، زنان يائسه و زنان پيش از يائسگي که سيگار ميکشند يا مبتلا به پرفشاري خون يا اختلال چربي خون هستند) در ميان گذاشته شود. خطر بيشتر خونريزي درون جمجمه و گوارشي در افراد سالمند بايد در هنگام تجويز آسپرين مدنظر باشد.
به علاوه، برنامه ملي آموزش تنظيم کلسترول ـ پانل III درمان بزرگسالان، درمان جدي با استاتين را در بيماران مبتلا به سطح بالاي کلسترول که بيماري اثبات شده قلبي-عروقي دارند يا افراد در معرض خطر بالاي بيماري کرونري قلب از جمله افراد 70 سال به بالا، پيشنهاد ميکند.
جدول1. علل بارز مرگ در افراد بزرگسال 65 سال به بالا در ايالات متحده، سال 2002 |
بيماريهاي قلبي
سرطانهاي بدخيم بيماريهاي عروقي مغز بيماريهاي مزمن دستگاه تنفسي تحتاني آنفلوآنزا و پنوموني بيماري آلزايمر نفريت، نشانگان نفروتيک و نفروز آسيبهاي غيرارادي سپتي سمي |
مرکز کنترل و پيشگيري بيماريها (CDC)، واکسيناسيون اوليه توکسوييد کزاز و ديفتري (Td) را در کساني که پيش از اين آن را دريافت ننمودهاند، توصيه ميکند. اين مرکز همچنين واکسن يادآور Td را هر 10 سال، واکسن سالانه آنفلوآنزا را در افراد 55 سال به بالا و يکبار واکسن پنوموکوک را در سن 65 سالگي توصيه مينمايد.
غربالگری بیماری سالمندان-پیشگیری از بیماری و حوادث در سالمندان- ورزش سالمندان-رژیم عذایی در سالمندان-مکمل ها در سالمندان
غربالگري در سالمندان
تصميمگيري براي غربالگري افراد سالمند از نظر بيماريها به بيماريهاي همراه، وضعيت کارکردي و اميد به زندگي بستگي دارد. پزشکان بايد درباره فوايد و زيانهاي احتمالي غربالگري با هر کدام از بيماران صحبت کنند. اگر چه سرطان دومين علت بارز مرگ است، سرطانهاي پستان، کولون، پروستات و گردن رحم ميتوانند طي مراحل قابل درمان بيماري با غربالگري شناسايي شوند.
با اين حال بيماران با غربالگري سرطان، سودي از لحاظ بقا نميبرند مگر آنکه اميد به زندگي بيش از 5 سال باشد. راهکارهاي جامعه سالمندان آمريکا، جامعه سرطان آمريکا، آکادمي پزشکان خانواده آمريکا و USPSTF اين عدم قطعيت را منعکس کردهاند و شواهد کافي مستقيم براي بيماران 70 سال به بالا ندارند.
جدول2. علل ريشهاي مرگ در ميان افراد تمام سنين در ايالات متحده، سال 2000 |
سيگار
رژيم غذايي نامناسب و عدم فعاليت فيزيکي مصرف الکل عوامل ميکروبي سموم وسايل نقليه موتوري اسلحههاي گرم رفتار جنسي مصرف داروهاي غيرمجاز |
بيماريهاي همراه، وضعيت کارکردي و اميد به زندگي
وضعيت کارکردي و تعداد و شدت بيماري همراه پيشبيني کننده اميد به زندگي هستند. وضعيت کارکردي را ميتوان با استفاده از فعاليتهاي گزارش شده به وسيله خود فرد در زندگي روزمره و فعاليتهاي ابزاري زندگي روزانه ارزشگذاري نمود. وجود بيماريهاي قابل توجه (مانند ديابت همراه با عوارض، سرطان، نارسايي قلبي، بيماري مرحله پاياني کليه، بيماري ريوي وابسته به اکسيژن) ميتوانند کاهش اميد به زندگي را پيشبيني کنند. چارچوبي براي تصميمگيري براي هر فرد درباره غربالگري سرطان در افراد سالمند در شکلهاي 1 و 2 نشان داده شده است. اين نمودارها بر پايه صدکهاي 75، 50 و 25 اميد به زندگي در مردان و زنان است که براساس بيماريهاي همراه و وضعيت کارکردي هستند.
جدول3. توصيههاي غربالگري مبتني بر شواهد برگرفته از ، NCEP – ATP III و USPSTF | ||
مداخله يا حوزه غربالگري | توصيه | توضيحات |
آنوريسم آئورت شکمي | يک بار غربالگري با استفاده از سونوگرافي در مردان 75-65 ساله توصيه ميشود (AAFP اين امر را به مرداني که يک زماني سيگار کشيدهاند محدود ميکند) | کاهش معنيدار در ميزان مرگ و مير مردان 75-65 ساله، ولي ميزان مرگ و مير در بالاتر از 75 سال افزايش مييابد. |
مصرف نامناسب الکل | غربالگري و مشاوره (مداخله 15 دقيقهاي با حداقل يک پيگيري)در شرايط مراقبتهاي اوليه توصيه ميشود. | افراد بالاتر از 65 سال که در 9 مطالعه از 12 مطالعه وارد شده بودند از نظر توصيهها مورد بررسي قرار گرفتند؛ مداخله سبب پيامدهاي مثبت سلامت تا 4 سال بعد شده بود. |
کمخوني (فقر آهن) | توصيهاي براي افراد بزرگسال غيرباردار وجود ندارد | راهکار مجمع ملي اقدامات مربوط به کمخوني توصيه ميکند که غربالگري با شمارش کامل سلولهاي خوني، هر ساله در افراد دچار بيماريهاي مزمن و هر 5 سال در افراد 50 سال به بالا صورت گيرد. |
پيشگيري با آسپيرين براي پيشگيري اوليه از بيماري کرونري قلب | توصيه ميشود که با بيماران در معرض خطر بيماري کرونري قلب (يعني مردان بالاتر از 40سال، زنان يائسه و زنان جوانتر با خطر افزايش يافته) صحبت شود. | 4 مورد از 5 مطالعه، بيماران را تا سن 79 سالگي دربرگرفتهاند، به نظر ميرسد که کاهش خطر نسبي در شرکتکنندگان مسنتر (84-70 ساله) بيشتر از همه باشد؛ افزايش خطر خونريزي درونجمجمهاي و گوارشي بايد مدنظر باشد- به نظر ميرسد که اين خونريزيها با کاهش دوز آسپرين کاهش مييابند، خطر نسبي مرگ و مير در اثر تمام علل 93/0 است. |
کمردرد- مداخله براي پيشگيري از شروع | هيچ مداخلهاي موثر نيست (به ويژه تعديل عوامل خطرزا، مراکز آموزش و اطلاعرساني وضعيت کمر؛ کمربندهاي محافظ کمر و فعاليت فيزيکي) | – |
باکتريوري (بيعلامت) | توصيه ميشود که غربالگري مردان و زنان غير باردار صورت نگيرد. | جامعه بيماريهاي عفوني آمريکا توصيه ميکند که غربالگري افراد سالمندي که در آسايشگاه نگهداري ميشوند يا در جامعه زندگي ميکنند و افراد ديابتي، داراي کاتتر در مجراي ادراري يا آسيبهاي طناب نخاعي صورت نگيرد. |
سرطان مثانه | توصيه ميشود که غربالگري صورت نگيرد. | بزرگترين عامل خطرزا، سيگار کشيدن است. |
سرطان پستان | توصيه ميشود که غربالگري با ماموگرافي از 40 سالگي هر 2-1 سال با يا بدون معاينه باليني پستان صورت گيرد.
غربالگري ژنهاي مستعد کننده سرطان پستان فقط در افراد در معرض خطر بالا صورت گيرد. هيچ توصيهاي به نفع يا عليه آموزش معاينه پستان بهوسيله خود فرد يا معاينه باليني پستان به تنهايي وجود ندارد. AAFP توصيه مينمايد که مشاوره با زنان درباره فوايد و خطرات ماموگرافي پيش از انجام غربالگري صورت گيرد. |
تقريبا دو سوم مرگهاي ناشي از سرطان پستان در بيماران بالاتر از 65 سال رخ ميدهد؛ USPSTF نتيجه ميگيرد که اين توصيه قابل تعميم به تمام زنان 70 سال به بالا است.
يک فرابررسي هزينه- اثربخشي که مطالعات متعددي روي زنان تا سن 79 سالگي را دربرگرفته است نشان داد که هزينه حفظ شده به ازاي هر سال زندگي، مشابه با درمان پرفشاري خون است. با اين حال زيانهاي آن نسبت به فوايد آن در زناني که اميد به زندگي کوتاهي دارند بيشتر است. |
مکملهاي کلسيم | توصيه ميشود که تمام خانمهاي 11 سال به بالا از نظر دريافت مناسب کلسيم براي پيشگيري از استئوپوروز مورد مشاوره قرار گيرند. | يک RCT سه ساله روي افراد سرپايي با سن بيشتر از 65 سال نشان داده است که IU 700 ويتامين D به همراه 500 ميليگرم مالات سيترات کلسيم در روز احتمال زمينخوردگي را در زنان به ميزان 46 کاهش ميدهد؛ اثري در مردان مشاهده نشد. |
تنگي شريان کاروتيد | USPSTF توصيه مينمايد که غربالگري در افراد بيعلامت صورت نگيرد. | غربالگري با سونوگرافي منجر به اندآرترکتومي ميشود که ميزان سکته مغزي را افزايش ميدهد. از طرف ديگر، غربالگري با آنژيوگرافي کاروتيد منجر به سکته مغزي ميشود. |
سرطان گردن رحم | توصيه ميشود که غربالگري روتين در افراد بالاي 65 سال که سابقه اخير آزمون پاپ اسمير طبيعي داشتهاند و پرخطر نيستند صورت نگيرد؛ توصيه ميشود که آزمون پاپاسمير در کساني که رحم آنها به علت بيماري غيرسرطاني برداشته شده است صورت نگيرد. | – |
بيماري کرونري قلب | توصيه ميشود که غربالگري در افرادي که کمخطر هستند صورت نگيرد. توصيهاي درباره انجام غربالگري يا عليه آن در افراد پرخطر براساس نوار قلب، آزمون ورزش يا سيتياسکن وجود ندارد. | – |
کلسترول | غربالگري در تمام مردان 35 سال به بالا و زنان 45 سال به بالا که در معرض بيماري کرونري قلب هستند قويا توصيه ميشود و شامل اندازهگيري ليپوپروتئينهاي کمچگال و پرچگال است. | نتايج 3 مطالعه بزرگ که شامل افراد سالمند بود کاهش حوادث قلبي-عروقي و مرگ و مير ناشي از تمام علل را شبيه به آنچه در افراد کمتر از 70 سال رخ ميدهد نشان داد؛ اين کارآزماييها بر پايه درمان با استاتين بودند.
برنامه روز آمد شده NCEP-ATPIII توصيه ميکند که درمان جدي با استاتين در افراد بالاي 70 سال داراي بيماري اثبات شده قلبي-عروقي يا پرخطر به کار رود. |
سرطان کولورکتال | غربالگري در مردان و زنان 5 سال به بالا قويا توصيه ميشود. | ميزان بروز سرطان کولورکتال هر 7 سال از سن 50 سالگي 2 برابر ميشود، کاهش ميزان مرگ و مير در سنين 80-50 سال که آزمون بررسي خون مخفي در مدفوع و سيگموييدوسکوپي انجام ميدهند اثبات شده است؛ غربالگري با کولونوسکوپي براساس برآورد صورت گرفته روي مدلها سبب کاهش مرگ و مير به ميزان 61 ميشود. اميد به زندگي بايد در هنگام غربالگري مدنظر باشد. |
دمانس (بيماري آلزايمر) | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن توصيهاي کرد | – |
بيماريهاي دندان | توصيهاي براي بزرگسالان وجود ندارد | – |
افسردگي در بزرگسالان | غربالگري براي بزرگسالان توصيه ميشود. | خطر خودکشي در مردان بالاتر از 65 سال از همه بيشتر است |
ديابت قندي | غربالگري در بزرگسالان مبتلا به پرفشاري خون يا هيپرليپيدمي توصيه ميشود. | انجمن ديابت آمريکا، غربالگري روتين را از سن 45 سالگي هر 3 سال در افراد بيعلامت و در افراد کمتر از 45 سال که اضافه وزن دارند و حداقل در معرض يک عامل خطرزا (مانند شيوه زندگي بدون فعاليت، بيماريهاي قلبي-عروقي، نژاد سياه يا اسپانيولي) هستند توصيه ميکند. |
ادامه جدول3. توصيههاي غربالگري مبتني بر شواهد برگرفته از ، ATP III – NCEP و USPSTF | ||
مداخله يا حوزه غربالگري | توصيهها | توضيحات |
رژيم غذايي | مشاوره جدي براي بيماران بزرگسالي که عوامل خطرزاي بيماريهاي قلبي-عروقي و بيماري مزمن وابسته به رژيم غذايي دارند توصيه ميشود. | – |
سوءمصرف دارو | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن توصيهاي کرد. در حال حاضر AAFP توصيهاي ندارد. | USPSTF در حال روز آمد کردن اين موضوع است. |
گلوکوم | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن توصيهاي کرد. | – |
اختلالات شنوايي (افراد سالمند) | غربالگري به صورت پرسش درباره وضعيت شنوايي بيمار توصيه ميشود. | USPSTF در حال روز آمد کردن اين موضوع است. |
هموکروماتوز | توصيه ميشود که غربالگري روتين ژنتيکي صورت نگيرد. | – |
هورمون درماني | توصيه ميشود که مصرف روتين ترکيبات استروژن و پروژسترون در زنان يائسه صورت نگيرد و مصرف روتين استروژن در زناني که هيسترکتومي شدهاند نيز توصيه نميشود. | – |
پرفشاري خون | غربالگري روتين در افراد 18 ساله و بالاتر قويا توصيه ميشود. | USPSTF در حال روز آمد کردن اين موضوع است. |
سرطان ريه | توصيه ميشود که غربالگري در افراد بيعلامت صورت نگيرد. | – |
چاقي در بزرگسالان | غربالگري در تمام افراد بزرگسال دچار چاقي توصيه ميشود و مشاوره جدي و مداخلههاي رفتاري پيشنهاد ميشود. نميتوان درباره مشاوره متوسط يا کم يا بر عليه آن در افراد چاق يا هرگونه مشاوره در افراد بزرگسال داراي اضافه وزن توصيهاي کرد. | مشاوره جدي به معني انجام مشاوره به صورت 2 بار در ماه به مدت حداقل 3 ماه است. |
سرطان دهان | نميتوان درباره غربالگري يا عليه آن توصيهاي کرد. | – |
استئوپوروز | غربالگري روتين در زنان 65 سال به بالا و در زنان 64-60 سالهاي که داراي عوامل خطرزا هستند، توصيه ميشود. | – |
سرطان تخمدان | توصيه ميشود که غربالگري روتين صورت نگيرد. | – |
سرطان پانکراس | توصيه ميشود که غربالگري روتين صورت نگيرد. | – |
بيماريهاي عروق محيطي | توصيه ميشود که غربالگري روتين صورت نگيرد. | – |
فعاليت فيزيکي | نميتوان درباره انجام مشاوره يا عليه آن در زمينه فوايد فعاليت فيزيکي توصيهاي کرد؛ AAFP بيان کرده است که فعاليت فيزيکي مطلوب است ولي درباره انجام آن يا عليه آن نميتوان توصيهاي کرد. | – |
سرطان پروستات | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن با آنتيژن اختصاصي پروستات يا معاينه انگشتي رکتوم توصيهاي کرد؛ هر اقدام غربالگري بايد پس از صحبت کردن با بيمار صورت گيرد. | بعيد به نظر ميرسد که هيچ مردي با اميد به زندگي کمتر از 10سال از انجام غربالگري سودي ببرد؛ شمار زيادي از نتايج مثبت کاذب و مبهم بودن سودمندي درمان، منجر به اختلافنظر در زمينه انجام غربالگري شده است. |
سرطان پوست | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن يا مشاوره براي پيشگيري توصيهاي کرد. | بيشتر سرطانهاي پوست در افراد سالمند ديده ميشوند؛ سفيدپوستان 20 برابر سياهپوستان و 40 برابر اسپانيوليها در معرض خطر پيدايش سرطان پوست هستند؛ ميزان بروز و مرگومير ناشي از ملانوم در مردان در سن 50 سالگي بسيار بيشتر از زنان است و اين تفاوت با افزايش سن، افزايش مييابد؛ در سن 65 سالگي ميزان مرگ و مير 25 نفر در 100 هزار مرد و 5 نفر در 100 هزار زن است.USPSTF در حال روزآمد کردن اين موضوع است. |
خطر خودکشي | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن در جمعيت عمومي توصيهاي کرد. | خطر خودکشي با افزايش سن در افراد بالاتر از 65 سال افزايش مييابد. عوامل خطرزا شامل افسردگي، الکلي بودن، بيماريهاي مزمن، وضعيت طلاق گرفته و جنس مرد است. |
سرطان بيضه | توصيه ميشود که غربالگري روتين در نوجوانان و بزرگسالان بيعلامت صورت نگيرد. | – |
سرطان تيروييد | غربالگري روتين با لمس کردن يا سونوگرافي در افراد بيعلامت توصيه نميشود. | USPSTF در حال روزآمد کردن اين موضوع است. |
بيماريهاي تيروييد | نميتوان درباره انجام غربالگري يا عليه آن در افراد بيعلامت توصيهاي کرد. | – |
مشاوره سيگار | قويا توصيه ميشود که غربالگري تمام افراد بزرگسال از جهت مصرف سيگار صورت گيرد؛ استفاده از داروها و مشاوره مداخلهاي کوتاهمدت (کمتر از 3 دقيقه) توصيه ميشود. | – |
واکسيناسيون | CDC توصيه ميکند که واکسن توکسوييد کزاز و ديفتري هر 10 سال براي همه زده شود؛ واکسن آنفلوآنزا هر سال و واکسن پنوموکوک در سن 65 سالگي زده شود. | USPSTF ديگر بررسي نميکند ولي همه توصيههاي CDC را قبول دارد. |
اختلالات بينايي (سالمندان) | توصيه ميشود که غربالگري در تمام افراد 65 سال به بالا صورت گيرد | USPSTF در حال روزآمد کردن اين موضوع است |
مکملهاي ويتامين | USPSTF و AAFP نميتوانند درباره مصرف ويتامينهاي A وC و E، مولتيويتامينها با اسيدفوليک، يا آنتياکسيدانها يا عليه آن براي پيشگيري از سرطان يا بيماريهاي قلبيعروقي توصيهاي نمايند. AAFP توصيه مينمايد که مصرف بتاکاروتن براي پيشگيري از سرطان يا بيماريهاي قلبي-عروقي صورت نگيرد. | يک RCT سه ساله روي مردان و زنان سرپايي بالاي 65 سال نشان داد که IU 700 ويتامين D به همراه 500 ميليگرم مالات سيترات کلسيم در روز، احتمال زمينخوردگي را در زنان سرپا به ميزان 46 کاهش ميدهد ولي اثري در مردان مشاهده نشد. |
AAFP: آکادمي پزشکان خانواده آمريکا؛ CDC: مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريها؛ NCEP-ATPIII: برنامه ملي آموزش تنظيم کلسترول- پانل III درمان بزرگسالان؛ RCT: کارآزمايي تصادفي شده شاهددار؛ USPSTF:ستاد خدمات پيشگيري ايالات متحده |
غربالگری بیماری سالمندان-پیشگیری از بیماری و حوادث در سالمندان- ورزش سالمندان-رژیم عذایی در سالمندان-مکمل ها در سالمندان
افراد سالمندي که وضعيت کارکردي مناسبي دارند و بيماري همراه ندارند در چارک بالايي (صدک 75) قرار گرفتهاند، در حالي که کساني که بيماري همراه قابل توجه و اختلال کارکردي دارند در چارک پاييني (صدک 25) اميد به زندگي قرار دارند. به عنوان مثال، خانم 80 سالهاي با وضعيت کارکردي مناسب و بدون بيماري همراه، احتمالا در چارک بالايي اميد به زندگي قرار دارد (13 سال) که وي را نامزد غربالگري سرطان پستان مينمايد. خانم 80 سالهاي با بيماريهاي همراه و محدوديتهاي کارکردي، احتمالا در چارک پاييني اميد به زندگي قرار ميگيرد (6/4 سال) که وي را نامزد غربالگري سرطان پستان نمينمايد. بخش زيادي از افراد سالمند سالم از پزشکان خود ميخواهند که با آنها درباره اميد به زندگي در زمينه آزمونهاي غربالگري سرطان صحبت کنند.
يک شاخص مرگ و مير 4 ساله مورد تاييد براي افراد سالمند تدوين شده است تا افراد بالاي 50 سال جامعه را در گروههاي مرگ و مير طبقهبندي نمايد. اين پرسشنامه 12 بندي ساده شده، شامل سن، جنس، رفتارهاي گزارش شده به وسيله خود فرد، اختلالات ناتوانکننده همزمان و معيارهاي کارکردي است تا خطر مرگ و مير 4 ساله را پيشبيني کند. با استفاده از ابزارهايي مانند چارچوب تصميمگيري براي هر فرد، جداول چارکهاي اميد به زندگي يا شاخصهاي پيشبيني کننده مرگومير 4 ساله، بحث پزشک درباره فوايد و زيانهاي غربالگري در هر کدام از بيماران سادهتر ميشود.
جدول 3 فهرستي از توصيههاي USPSTF و آکادمي پزشکان خانواده آمريکا را درباره غربالگريهاي خاص نشان ميدهد.
توصيههاي خاص
آنوريسم آئورت شکمي. ترميم آنوريسم آئورت شکمي قابل ملاحظه سبب کاهش مرگ و مير در مردان 75-65 ساله ميشود؛ با اين حال در مردان بالاي 75 سال ميزان مرگ و مير بيش از فوايد آن است. USPSTF يک نوبت غربالگري را با استفاده از سونوگرافي در مردان 75-65 ساله که سيگاري نبودهاند پيشنهاد ميکند.
سرطان پستان. دو سوم مرگهاي ناشي از سرطان پستان در زنان 65 سال به بالا رخ ميدهد. ماموگرافي در زنان تا سن 79 سالگي هزينه-اثربخش است. USPSTF، انجام ماموگرافي را هر 2-1 سال و از سن 40 سالگي در زنان داراي اميد به زندگي 5 سال يا بيشتر توصيه ميکند.
سرطان گردن رحم. سرطان گردن رحم در زنان 65 سال به بالا که پيش از اين غربالگري شدهاند نادر است. USPSTF تهيه اسمير پاپانيکولائو را به صورت روتين در زناني که پيش از اين غربالگري شدهاند و در کساني که پيش از اين به علت بيماري خوشخيم تحت هيسترکتومي قرار گرفتهاند توصيه نمينمايد.
سرطان کولورکتال. ميزان بروز سرطان کولورکتال هر 7 سال از سن 50 سالگي 2 برابر ميشود. ميزان مرگ و مير در بيماران 80-50 سالهاي که آزمون بررسي خون مخفي در مدفوع و سگموييدوسکوپي انجام ميدهند، کاهش مييابد. USPSTF توصيه مينمايد که غربالگري در مردان و زنان 50 سال به بالا با اميد به زندگي 5 سال و بيشتر صورت گيرد. دفعات غربالگري بر پايه روش غربالگري انتخاب شده است: کولونوسکوپي هر 10 سال صورت ميگيرد، سگموييدوسکوپي انعطافپذير هر
5 سال انجام ميشود و غربالگري به صورت بررسي خون مخفي در مدفوع بر پايه گاياک هر سال صورت ميگيرد.
استئوپوروز. USPSTF توصيه مينمايد که زنان 65 سالبه بالا از نظر استئوپوروز غربال شوند و در صورتي که عوامل خطرزايي مانند مصرف روزانه استروييد، کاهش تماس با استروژن (يعني يائسگي زودتر از 45 سالگي) يا فواصل قاعدگي طولاني وجود دارند، غربالگري زودتر شروع شود.
سرطان پروستات. USPSTF توصيهاي به نفع يا عليه انجام آزمون آنتيژن اختصاصي پروستات يا معاينه انگشتي رکتوم براي سرطان پروستات ندارد زيرا سودمندي درمان آن مشخص نيست. به نظر نميرسد که مردان داراي اميد به زندگي کمتر از 10 سال از اين غربالگري سودي ببرند.
انواع تجهیزات پزشکی و پرستاری و سالمندی با مناسب ترین قیمت موجود است.تماس بگیرید.
https://www.instagram.com/homecare_elderly
غربالگری بیماری سالمندان-پیشگیری از بیماری و حوادث در سالمندان- ورزش سالمندان-رژیم عذایی در سالمندان-مکمل ها در سالمندان
منبع: نشریه نوین پزشکی شماره ۴۲۹