شکستگی بینی
شکستگی بینی به تنهایی یا توام با سایرشکستگیهای استخوانهای صورت و جمجمه ایجاد میشود. بینی به دلیل برجسته بودن در صورت ، در معرض شکستگی است. شکستگی بینی معمولا به علت واردآمدن ضربه ی روبرو، از کنار یا بالا به صورت ایجادمیشود.در ضربات خفیف گاهی فقط جابه جایی استخوان اتفاق می افتد ولی در ضربات شدید، علاوه بر جابه جایی، شکستگی وحتی شکستگی و جابه جایی درتیغه ی وسط بینی به طور توام نیز رخ میدهد-درمان و عمل جراحی شکستگی بینی-مراقبت و پرستاری بعد از جراحی بینی-آموزشهای قبل و بعد از عمل بینی- ترومای بینی در کودکان-هماتوم سپتوم
علایم شکستگی بینی:
- تغییر شکل بینی
- پارگی مخاط و خونریزی
- شکستگی تیغه ی میانی بینی
- درد، تورم و انسداد بینی
- کبودی اطراف چشمها بسیار شایع است
تشخیص:
فقط در 04 الی 04 درصد موارد دررادیوگرافی )عکس نیمرخ بینی( شکستگی قابل مشاهده است و در نیمی دیگر فقط معاینه کمک میکند.
درمان:
در شکستگی ساده اقدام اولیه ای که لازم است انجام دهید کمپرس سرد با کیسه ی یخ است زیرا خونریزی وتورم را محدود میکند. اقدام بعدی مراجعه به پزشک است.درصورت نداشتن تورم می تواند 2 الی 3 ساعت بعد از ضربه جااندازی شکستگی بینی انجام گیرد.
در صورت بروز تورم 2الی 3 روز بعد با کاهش تورم و معاینه ی مجدد جااندازی انجام می شودو در صورت عدم مراجعه قبل از حدود 11 روز شکستگی جوش میخورد. بنابراین بهتر است قبل از حدود 6الی 11 روز شکستگی جااندازی شود.جراح متخصص گوش و حلق و بینی بر اساس ماهیت و وسعت آسیب، روشهای تشخیصی ودرمانی خاصی رابرای بیماردر نظر میگیرد.اقدام به جاانداختن شکستگی فقط میتواند بینی را به ظاهری شبیه به قبل ازضربه ی اخیر در بیاورد و نبایدانتظار دیگری داشت.برای اصلاح مشکلات قدیمی از قبیل قوز، انحراف یا بزرگی بینی، لازم است عملهای دیگری انجام شود.جا اندازی را میتوان در روزهای اول به طور سرپایی با بیحس کنندههای موضعی، یا به صورت بستری و در اتاق عمل با بیهوشی سبک انجام داد.
آموزشهای قبل از عمل
* بیمار ازشب قبل از عمل غذای سبک استفاده نماید.
*از نیمه شب ناشتا بماند.
*شب قبل از عمل حمام کند.
*در مورد آقایان، اگر سبیل بلند دارید کوتاه کند.
*در مورد خانمها، لاک ناخنها و آرایش خود را پاک کنند.
*در صورتیکه داروهای ضد انعقاد) مانند آسپرین و وارفارین( مصرف می کند بهتر است داروی خود راطبق نظر پزشک معالج خود قطع کند.
*قبل از رفتن به اتاق عمل زیورآلات، اجسام فلزی ، گیره ی سر، لنز، دندان مصنوعی و پروتزهای مصنوعی قابل حرکت را خارج کند.
*قبل از خروج از بخش جراحی ، ادرار خود را تخلیه کند.
*معمولاً روز عمل و یا فردای آن روز مرخص میشود .
*معمولاً جااندازی از درون بینی)جاانداختن بسته ( انجام میشود، لذا هیچ برش و بخیهای بر روی بینی بیمار وجود نخواهد داشت.
* گاهی نیز تغییر شکل بینی یا انسداد بینی پس از جااندازی بسته باقی میماند و 3 الی 6 ماه پس از آسیب که تورم از بین رفته واستخوانها ثابت شدند اصلاح به روش باز انجام می شود.
جزوه شکستگی بینی برای پرستاران
آموزشهای بعد از عمل:
*معمولاً روز عمل بیمارنباید چیزی بخورد، از زمانیکه به بیمار اجازه داده شد، رژیم مایعات )آب،چای و آب کمپوت (بنوشد . در صورت تحمل وصلاحدید پزشک کم کم غذاهای نرم برای بیمار آغازخواهد شد.
*از همان ساعت های ابتدایی بعد از به هوش آمدن، از راه دهان نفس بکشددر وضعیت نیمه نشسته استراحت کند تا نیم تنه ی بیماربالاتر از پاها باشد و ورم کمتری درصورت ایجاد شود.
*معمولاً بعد از جا انداختن شکستگی بینی حدود یک هفته گچ یا اسپیلنت برای محافظت، روی بینی بیمار قرارداده میشود.
*میتوانید با استفاده از مسواک نرم دندانهایتان را مسواک بزند، ولی لب بالا را دستکاری نکند.
*با دهان باز عطسه و سرفه کند و از حرکات شدید صورت حین خنده و گریه پرهیز نماید.
*تا 2هفته بعد از عمل از تخلیه ی ترشحات بینی با فشار خودداری کند. مراقب باشد هیچ ضربه ای به بینی وارد نشود.
*برای شما هیچ محدودیت غذایی وجود ندارد فقط از مصرف غذاهایی که احتیاج به جویدن طولانی دارند(مانند ساندویچ و کباب برگ)و مواد خوراکی که می داند به آنها حساسیت دارد،خودداری کند.
*گاهی تامپون بینی(رشته های نازک پانسمان نخی آغشته به پماد آنتی بیوتیک) برای 2 تا 7 روزداخل بینی شما قرار داده میشود تا مانع از خونریزی وجابه جایی شود.
*شستن صورت یا حمام کردن با آب ولرم به شرطی که پانسمان روی بینی خیس نشود بلامانع است .
*در هفته های اول ورزشهای سنگین، بلند کردن اشیاء سنگین و دولا شدن را انجام ندهد تا ازبر افروختگی صورت و وارد آمدن ضربه پیشگیری شود.
*از برداشتن و جابه جایی گچ به طور خود سرانه پرهیزکند.معمولاً درد زیادی بعد از عمل وجود ندارد و گاهی به خاطر وجود تامپون در داخل بینی ممکن است درد خفیف در صورت و پیشانی احساس نماییدکه با مسکنهای ساده مانند استامینوفن قابل رفع است.
*بیمار بدون مشورت پزشک از آسپرین یا بروفن برای تسکین درد استفاده نکند، چون باعث افزایش خونریزی میشوندطی چند هفته ی اول بعد از عمل و بعد از خارج نمودن تامپون یا مش بینی به علت جمع شدن ترشحات داخل بینی، نفس کشیدن مشکل میشود که برای شستشوی بینی روزانه چند نوبت ازمحلول سرم نمکی نرمال(سرم شستشو)استفاده کند.
*پانسمان بینی خود را دستکاری نکند.
* در صورت خونریزی از بینی و یا بلع مکرر)خونریزی ته حلق( به پزشک خود اطلاع دهد.
داروهای بعد از عمل را طبق دستور پزشک خود استفاده نماید.در تاریخ مقرر به پزشک خود مراجعه کند در صورت تب حتماً پزشک خود را مطلع کند.
عوارض تروما و ضربات وارده به بینی کودک:
بینی نظیر سایر اجزأ بدن تا زمان بلوغ همچنان رشد میکند. وارد آمدن ضربه به بینی تا قبل از بلوغ کامل علاوه بر امکان آسیب به بافت های نرم و سخت بینی ممکن است موجب آسیب مراکز رشد در بینی گردد و لذا رشد هماهنگ و نرمال اجزأ بینی مختل شده و به مرور ایام موجب بدشکلی و انحراف بینی شود. آسیب به مراکز رشد مذکور در غیاب شکستگی واضح بینی از نظر دور مانده، موجب دفورمیتی های آتی می گردد.
آسیب به بینی در کودکان ممکن است منجر به اختلال قابل توجه رشد بینی و ثلث میانی صورت گردد.
یکی از مهمترین مسائل مرتبط با ترومای بینی در کودکان خطر آسیب به مراکز رشد است که جهت تکامل طبیعی بینی و صورت لازم است.از طرفی آسیب های خفیف دوران خردسالی که به آسانی نادیده گرفته میشوند به طور شایع منجر به شکستگی های ظریف در غضروف سپتوم میگردند. التیام این شکستگی های ظریف منجر به انحنا یافتن غضروف به سمت مخالف آسیب میگردد.هماتوم سپتوم یا تجمع خون در زیرلایه پوششی غضروف تیغه میانی بینی از شدیدترین عوارض زودرس ترومای بینی است. هماتوم سپتوم در ترومای بینی کودکان شایع تر است. تجمع خون در ناحیه مذکور منجر به پیدایش برجستگی یا تورم آلبالویی رنگ در یک یا دو طرف بینی شده که با انسداد و گرفتگی بینی همراه است. در 0٤ ساعت اول، ممکن است که هماتوم سپتوم به شکل تأخیری ایجاد شود. بنابراین والدین باید پیدایش تاخیری گرفتگی بینی در کودک را جدی گرفته وسریعاً جهت تشخیص و درمان زودهنگام هماتوم سپتوم مراجع نمایند.
درمان و عمل جراحی شکستگی بینی-مراقبت و پرستاری بعد از جراحی بینی-آموزشهای قبل و بعد از عمل بینی- ترومای بینی در کودکان-هماتوم سپتوم
عوارض عدم درمان به موقع هماتوم سپتوم عبارتند از:
*عفونت و آبسه تیغه میانی بینی و تخریب تیغه مذکور و بدشکلی های آتی بینی و انسداد راه هوایی.
*هماتوم سپتوم ظرف ٣ روز منجر به نکروز و مرگ سلولی و تخریب غضروف می گردد.
*همچنانکه ذکر شد تخریب سپتوم میتواند منجر به ناهنجاری های رشد بینی و ثلث میانی صورت گردد. دفورمیتی بینی زینی شکل عارضه این تخریب است.
*عدم درمان هماتوم منجر به تشکیل آبسه ٦ تا ٧ روز پس از آسیب به بینی می گردد. گسترش مجاورتی عفونت سپتوم خود ممکن است سبب عوارض بیشتر نظیر آبسه کاسه چشم و داخل جمجمه گردد.
*جهت درمان هماتوم سپتوم در کودکان تحت بیهوشی عمومی روی پوشش مخاطی تیغه میانی بینی برش داده میشود وخون تجمع یافته ساکشن می گردد.
عوارض دیررس آسیب ها و شکستگی های بینی عبارتند از:
*انحراف سپتوم بینی
*دفورمیتی یا بدشکلی های ظاهر بینی، نظیر دفورمیتی بینی زینی شکل
*کلاپس دریچه داخلی بینی و گرفتگی بینی ناشی شده
*چسبندگی داخل بینی
*سینوزیت مزمن
*تشخیص صحیح و درمان دقیق و به موقع شکستگی های بینی جهت پیشگیری از عوارض مذکور امری ضروری است.
درمان و عمل جراحی شکستگی بینی-مراقبت و پرستاری بعد از جراحی بینی-آموزشهای قبل و بعد از عمل بینی- ترومای بینی در کودکان-هماتوم سپتوم
https://www.instagram.com/tebline24
منابع
1.پرستاری داخلی جراحی برونر سودارث ترجمه منصوره علی اصغرپوروطاهره نجفی ویرایش سیزدهم
Consult Nursingپایگاه اطلاعاتی
