آسیب دیدگی‌های منیسک‌های زانو میتواند انواع متفاوتی داشته باشد. از جمله علل آسیب منیسک زانو میتوان اپیدمیولوژی، اتیولوژی را معرفی کرد. در ادامه درباره این موضوع و همچنین انواع پارگی مینیسک زانو صحبت میکنیم. این آسیب زانو میتواند تظاهرات بالینی داشته باشد که علاوه بر تشخیص رادیوگرافی با این علائم نیز میتوان پارگی منیسک ار تشخیص داد. برای اطلاع از علل آسیب دیدگی زانو، انواع و خواندن مثالهایی درباره این عارضه در پایگاه اطلاعات پزشکی طب لاین جامع ترین و پویا ترین سایت داده های بروز پزشکی بخوانید.
علل آسیب دیدگی مینیسک زانو
همانطور که ذکر شد علل آسیب های منیسک زانو اپیدمیولوژی و اتیولوژی میباشد. اپیدمیولوژی به معنی شیوع پارگی منیسک داخلی و خارجی یکسان است. پارگی منیسک اکثراً در افراد جوان که فوتبال یا اسکی می‌کنند؛ رخ میدهد. اتیولوژی در بیشتر موارد علت پاره شدن منیسک ثابت ماندن استخوان تیبیا در وضعیتی که استخوان فمور به داخل یا خارج چرخیده و زانو از وضعیت فلکسیون به اکستانسیون درمی‌آید، است. طب لاین اطلاعات پزشکی دقیق و حرفه ای بروز را در اختیار شما عزیزان قرار میدهد.
انواع پارگی مینیسک زانو
پارگی طولی منیسک زانو اکثراً به گونه ای است که از بخش خلفی منیسک آغاز شده و در تمام طول منیسک ادامه پیدا می‌کند. به این نوع، پارگی دسته سطلی نیز گفته می‌شود که شایع‌ترین نوع پارگی و آسیب به منیسک زانو است. این نوع پارگی سبب قفل شدن زانو (Locking) در فرد آسیب دیده می‌شود.
توجه: منظور از Locking یا قفل شدن زانو، ناتوانی در اکستانسیون کامل زانو میباشد که از علائم پارگی منیسک زانو و 100٪ امتحانی میباشد.
پارگی عرضی و مایل (Horizontal & Oblique) نوعی از آسیب به منیسک زانو است که از کناره مرکزی منیسک آغاز شده و تا کنار محیطی آن امتداد پیدا می‌کند. این آسیب زانو بیشتر در بیماران سالخورده روی میدهد و موجب Locking نمی‌شود. سینویت زانو مهم‌ترین تظاهر آن است.
پارگی کمپلکس به ترکیب پارگی طولی و عرضی اطلاق می‌گردد.
توجه: چون بخش خلفی منیسک بین کوندیل فمور و استخوان تیبیا گیر می‌کند، در بیشتر موارد پارگی منیسک از بخش خلفی آغاز می‌گردد.
تظاهرات و علائم بالینی پارگی مینیسک زانو
عارضه زانو پارگی مینیسک زانو اغلب در جوانان و ورزشکاران دیده می‌شود که حین ورزش دچار درد ناگهانی زانو می‌شوند. تظاهرات بالینی پارگی مینیسک به اندازه پارگی لیگامان ACL شدید نمی‌باشد. در پارگی ACL بیمار دیگر قادر به ادامه ورزش نبوده و زانو بلافاصله پر از خون می‌شود (همارتروز). این آسیب دیدگی زانو به شکلی است که بیمار می‌گوید احساس کردم چیزی در زانویم شکسته است؛ ولی در پارگی مینیسک زانو شدت درد کم‌تر است و فردای پس از آسیب ورزشی زانو متورم شده و داخل آن مایع سروزی پر می‌شود.
مقایسه عوارض پارگی مینیسک و پریفرال
ورزشکار دچار پارگی منیسک زانو میتواند مسابقه ورزشی را به پایان برساند ولی در پارگی ACL ورزشکار دیگر نمی‌تواند مسابقه را ادامه دهد. (100٪ امتحانی). از آن‌جایی که منیسک‌ها در سنترال خود فاقد عروق می‌باشند، پارگی این قسمت موجب تورم و خونریزی زیاد مفصلی نمی‌شود. اما درصورت وجود پارگی در پریفرال، چون عروق خونی زیادی وجود دارند و به کپسول مفصلی متصل میباشد، خونریزی زیادی رخ میدهد.
درباره سایر موارد ارتوپدی و آسیب دیدگی های ارتوپدی میتوانید در دسته بندی ارتوپدی سایت اطلاعات پزشکی طب لاین بخوانید.
علائم ظاهری آسیب دیدگی زانو بعد از چند هفته
ضایعات همراه با آسیب دیدگی منیسک زانو میتواند آسیب های جدی به ساختار زانو وارد کند. پارگی منیسک میتواند با صدمات دیگر زانو نیز همراهی داشته باشد، به همین خاطر باید زانو تحت معاینه کامل قرار گیرد. به‌عنوان مثال پارگی منیسک داخلی میتواند با صدمات مربوط به MCL و ACL دیده شود که تحت عنوان Unhappy Triad of Odonoghue زانو شناخته می‌شود. از جمله علائم ظاهری بسیار شایع در بروز پارگی مینیسک زانو به شرح زیر است:
- تورم و تجمع مایع در داخل مفصل
- درد و تندرنس در خط مفصلی
- Locking زانو که در نوع Bucket handle بیشتر رخ میدهد.
- آتروفی عضله کوادری سپس فمور، که چند هفته پس از شروع بیماری خود را نشان میدهد.
- گاهی اوقات صدای کلیک در حین اکستانسیون و فلکسیون زانو شنیده می‌شود.
- تست Mc Murray مثبت می‌شود.
- تست Apleys مثبت می‌شود.
تشخیص رادیوگرافیک پارگی مینیسک زانو
MRI بهترین وسیله جهت تشخیص ضایعات منیسک، لیگامان‌ها و ضایعات بافت نرم زانو میباشد. همچنین به کمک آرتروسکوپی نه تنها تشخیص، قطعی می‌شود بلکه میتوان برای درمان نیز از آن استفاده کرد. راه درمان پارگی منیسک زانو چطور است؟ در ادامه مقاله آسیب دیدگی و پارگی مینیسک زانو سایت اطلاعات پزشکی طب لاین بخوانید.
درمان پارگی مینیسک زانو
اگر پارگی در پریفرال روی دهد، میتوان آن را دوخت، ولی ترمیم پارگی‌های سنترال، بی‌فایده است و اگر علامت‌دار شود، باید قسمت پاره شده را خارج کرد. اندیکاسیون منیسکتومی برداشتن منیسک (منیسکتومی) در موارد زیر اندیکاسیون دارد:
- پارگی‌های منیسک علامت‌دار
- Locking زانو
- هیدروآرتروز مکرر زانو
مثال هایی درباره پارگی مینیسک زانو و آسیب دیدگی زانو
مثال 1: جوانی 25 ساله در حین ورزش دچار ترومای زانو می‌شود. در معاینه زانو تورم ندارد. بیمار میتواند کاملاً زانو را خم کند ولی قادر به باز کردن کامل زانو (اکستانسیون) نمی‌باشد و زانو قفل گردیده است. کدام‌یک از اقدامات زیر را مناسب‌تر می‌دانید؟ (دستیاری ـ بهمن 88)
- تجویز مسکن و استفاده از عصا به مدت 2 هفته
- تزریق کورتون در داخل مفصل و بانداژ زانو
- آتل‌گذاری زانو در همان وضعیت به مدت 10 روز و فیزیوتراپی بعد از آن
- بستری کردن بیمار و تمهیدات لازم جهت اقدام جراحی
مثال2: جوان 22 ساله ورزشکار با قفل شدن ناگهانی زانو مراجعه کرده است. در بررسی MRI، پارگی کلاسیک دسته سطلی (Bucket Handle) منیسک داخلی مطرح است، معاینه دامنه حرکتی زانو در این بیمار چه حالتی را نشان میدهد؟ (دستیاری ـ فروردین 91)
- زانو در فلکسیون 60 درجه فیکس شده و در هیچ جهتی حرکت ندارد.
- بیمار قادر به اکستانسیون کامل زانو نمی‌باشد.
- دامنه حرکتی زانو در هردو جهت فلکشن و اکستانسیون محدود است.
- بیمار فقط قادر به فلکشن زانو نمی‌باشد.
مثال: آزمون فشار دادن اپلی (Apley) جهت تشخیص پارگی کدام یک از موارد زیر در زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ (پرانترنی شهریور 93 ـ قطب 9 کشوری [دانشگاه مشهد]»
- رباط صلیبی قدامی
- منیسک
- رباط صلیبی خلفی
- رباط جانبی داخلی
مثال: قفل شدن مفصل زانو دراثر کدام پارگی منیسک بیشتر رخ میدهد؟(پرانترنتی شهریور 93 ـ قطب 4 کشوری [دانشگاه اهواز])
- Bucket handle
- Horizontal
- Oblique
- پارگی همراه با کیست منیسک
مثال: پارگی منیسک داخلی، همراه با آسیب کدام دسته از لیگامان‌های زانو، منجر به Unhappy triad O’donoghue می‌شود؟ (پرانترنی اسفند 93 ـ قطب 5 کشوری [دانشگاه شیراز])
- پارگی رباط جانبی داخلی و متقاطع قدامی
- پارگی رباط جانبی خارجی و متقاطع قدامی
- پارگی رباط جانبی داخلی و متقاطع پشتی
- پارگی رباط جانبی خارجی و متقاطع پشتی
ارتوپدی راک وود_ویلکینز
منبع:
برونر سودارث كتاب ارتوپدي
سايت نرسينگ كانزالت
