آشنایی با اصطلاحات دندان پزشکی

افرادی که در زمینه تخصص دندان پزشکی تحصیل می کنند می بایست با اصطلاحات این رشته آشنا باشند. گروه کادر درمان پرستاری و متخصصین علوم پزشکی طب لاین می تواند شما را در مباحث پزشکی و پرستاری راهنمایی کنند. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد آشنایی با اصطلاحات دندان پزشکی میپردازیم. 

اصطلاحات تخصصی دندانپزشکی مربوط به بخش درمان

برخی اصطلاحات مرتبط با دندانپزشکی به شرح زیر می باشد:

• ایمپلنت (Implant)

ایمپلنت دندانی یک پیچ است که به عنوان ریشه‌ دندان توسط یک متخصص، درون فک قرار داده می‌ شود.

• آمالگام (Amalgam)

آمالگام، ماده پرکننده ایده‌آل در دندانپزشکی و مرکب از ۵۰% جیوه ۳۴/۵% نقره ، ۹% قلع ، ۶% مس و ۰/۵% روی می باشد. آمالگام آلیاژی است که دو فلز اصلی تشکیل دهنده آن جیوه و نقره است و عناصر دیگر مانند قلع و مس برای ایجاد بعضی خواص به این ترکیب اضافه شده‌اند. آمالگام قبل از ترکیب شدن برای آلیاژ به صورت دو قسمت پودر و مایع وجود دارد.

• اباتمنت (Abutment)

ایمپلنت دندانی از دو جز اصلی ساخته شده‌ است. یکی فیکسچر و دیگری اباتمنت. ابتدا به جای دندانی که از دست داده‌اید فیکسچر در داخل استخوان فک شما کار گذاشته می‌شود و سپس بر روی آن اباتمنت همراه با روکش ساخته شده قرار خواهد گرفت.

کامپوزیت (Composite)

مواد دندانی (مواد ترمیمی سفید) که در دندانپزشکی برای ترمیم تاج و یا چسباندن (ترمیم همرنگ دندان) استفاده می شود و از ترکیبات مختلفی ساخته می شود مثل رزین و ذرات کوارتز. اتصال مواد کامپوزیتی به دندان، «باندینگ» خوانده می شود. کامپوزیت ها ابتدا تنها برای دندان های قدامی (جلویی) به کار می رفت تا هم رنگ دندان باشد اما هم اکنون انواع مختلفی از آن برای همه نواحی دندانی از جمله انواع مخصوص دندانهای خلفی (عقبی) نیز ارائه شده است. کامپوزیت ها به دو صورت خودسفت شونده یا سلف کیور (Self Cure) باشند و یا با نورسفت شونده یا لایت کیور (Light Cure) موجود می باشند. انواع سلف کیور امروزه کاربرد کمتری دارند و لایت کیورها به دلیل استحکام و دوام، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

• بلیچینگ (Bleaching)

با گذشت زمان و افزایش سن معولاً دندان ها دچار تغییر رنگ می‌ گردند. این تغییر رنگ در اثر تغییر مواد معدنی مینا و عاج صورت می‌گیرد، به کلام دیگر انسجام مینا به مرور کم شده و شفافیت خود را از دست می‌دهد. بلیچینگ در اصطلاحات دندان پزشکی پروسه ای ست که طی آن با استفاده از مواد اکسیدکننده شمیایی، دندان های طبیعی تغییر رنگ یافته، سفید می شوند (طی این روند رنگ دندان ها نسبت به حالت اولیه روشن تر می شود). جنس دندان از عوامل تعیین کننده در میزان سفید شدن دندان است. بر اساس اینکه سفید کردن دندان در مطب انجام شود و یا در خانه، به دو صورت Home Bleach و Office Bleach نامگذاری می شود و شیوه آنها نیز متفاوت است.

اصطلاح دندان پزشکی اچ کردن (Etching)

استفاده از ژل اسیدی برای ایجاد سطح سخت میکروسکوپیک برروی مینای دندان یا عاج دندان به منظور ایجاد قابلیت پیوند آن با رزین ها.

اف آر سی (FRC)

روشی مقرون به صرفه برای جایگزینی دندان از دست رفته است که در آن به جای فلز، کامپوزیت های تقویت شده با فایبر، پليمرهای تقويت شده با الياف به همراه کامپوزیت استفاده می شود. قاب فیبر به دندان طبیعی با چسب متصل شده می شود بطوری که باند بین کامپوزیت و مینای دندان قدرتمندترین پیوند ممکن در دهان است.

اوردنچر (Overdenture)

اوردنچر نوعی دست دندان است که در دهان بر روی تعدادی پایه قرار می گیرد. این پایه ها می توانند دندان های بیمار باشند که عصب کشی شده و کوتاه می شوند تا در زیر دست دندان قرار بگیرند و یا این پایه ها می توانند ایمپلنت هایی باشند که در فک بیمار قرار داده شده اند.

بازسازی تاج دندان (Build-up)

به بازسازی تاج دندان که در اثر پوسیدگی، شکستگی یا تراش از بین رفته باشد، به کمک مواد ترمیمی و یا روش های دیگر گفته می شود و معمولاً پس از بیلدآپ تاج دندان، روی آن روکش یا کراون قرار داده می شود. بیلداپ دندانی می تواند با مواد ترمیمی مثل آمالگام یا کامپوزیت باشد و یا با پست و کر انجام گیرد.پیش از گذاشتن کرون (روکش) برای تاج دندان، لازم است ساختار حمایت کننده آن ایجاد شود. بخشی از تاج که برای حمایت از روکش مهیا میشود بطوری که ممکن است با بیلدآپ توسط مواد ترمیمی، پین داخل تاج، پین داخل کانال (پست های پیش ساخته) یا پست داخل کانال باشد.

بریج (Bridge)

بریج جهت درمان بی دندانی ساخته می‌شود، به این صورت که دو دندان یا ایمپلنت دو طرف ناحیه بی دندانی را همانند پلی به هم متصل کرده و به این ترتیب دندان و یا دندان های از دست رفته را جایگزین می کند. بریج به طور دائم به دندان ها متصل می شود و جهت ساخت آن لازم است که دندان ها تراشیده شوند. در اغلب بریج ها دو طرف محل اتصال دندان های پایه روکش می‌شوند و در بعضی از آنها بریج به دندان های دو طرف توسط باله‌هایی می چسبد و در برخی مواقع این بریج تنها از یک طرف پایه دارد. بریج ها از جنس چینی یا سرامیک اتصال یافته به فلز و گاهی اوقات تنها به وسیله ی مواد سرلمیکی یا چینی ساخته می‌شوند.

بیوپسی (Biopsy)

بیوپسی نمونه برداری از بافت زنده است که می تواند زیر میکروسکوپ و یا با روش های شیمیایی انجام شود.معمولاً تشخیص بیماری های دهان با بیوپسی انجام می‌شود.

طب لاین گروه کادر درمان بیماری و متخصصین علوم پزشکی و پرستاری :

.