انواع جراحی های رفع چاقی و مراقبت های پس از آن

انواع جراحی های رفع چاقی و مراقبت های پس از آن

امروزه تمام اعمال جراحی چاقی به روش لاپاراسکوپی قابل انجام است.این نوع درمان به دنبال دردسترس قرار گرفتن اعمال جراحی لاپاراسکوپیک متحول شده و به درمان اصلی و پایه چاقی مرضی در جهان بدل شده است.

روش انجام کار:

پس از انجام آزمایشات و بررسیهای لازم قبل از عمل، طبق صلاحدید پزشک معالج، بیمار به اتاق عمل منتقل شده و تحت بیهوشی عمومی قرارمیگیرد. ابتدا از طریق یک برش کوچک گاز CO2 به داخل شکم وارد ميشود تا فضای لازم برای کار فراهم شود، سپس از همین سوراخ دوربین کوچک مخصوص لاپاراسکوپ به داخل شکم فرستاده شده و سپس ازطریق چند سوراخ کوچک دیگر عمل جراحی به انجام میرسد.

 لاپاراسکوپیک گاستریک بندینگ:

در این روش با قرار دادن حلقه ( band ) قابل تنظیم به دور قسمت فوقانی معده، حجم معده تا بیش از 95 % کاهش یافته و باعث کاهش اشتها، احساس سیری زودرس و طولان یتر شدن زمان هضم غذا و در نتیجه عدم احساس گرسنگی م يشود. این روش با لاپاراسکوپ (جراحپس از جراحی های رفع چاقیی بسته) انجام میگیرد و درآن برش و برداشت معده صورت نگرفته و رود ه های بیمار دست نخورده باقی م یماند. در این روش احتمال بروز عوارضی مانند اختلال در جذب مواد معدنی، ویتامینها و عناصر اصلی غذایی وجود دارد در نتیجه مشکلاتی نظیر اسهال، ریزش مو، خشکی و پوسته ریزی تنه و صورت، کدر شدن پوست، دل درد و دل پیچه هم به میزان کمی ایجاد خواهد شد. اما کاهش وزن در آن کندتر و کمتر بوده و با احتمال عود بیشتر همراه است.

در این روش از آنجا که حجم معده کاهش میابد و تخلیه معده نیز به کندیصورت م یگیرد، سیری زودرس با مصرف مقدار کمی غذا ایجاد ميشود.باند معده دارای یک مخزن کوچک م یباشد که در زیر پوست تعبیه شده و با تزریق مایع داخل آن تنگ تر شده و با تخلیه آن مسیر ورود غذا گشادتر می شود. بررسی رادیولوژیک در طی مراحل بعد از عمل ممکن است ضروری باشد.

حلقه معده به دلایل زیر ممکن است نیازمند عمل مجدد و خارج کردن باشد :

•  عوارض جدی نظیر ورود حلقه به داخل معده
• به درخواست خود بیمار
• باند معده باعث کاهش وزن در حدود 40 تا 60 % اضافه وزن در عرض یکسال ميشود و در صورت خارج نمودن باند معمولا برگشت و اضافه وزن اتفاق میافتد.

عوارض حلقه:

1. عوارض پورت(مخزن): پورت ممکن است دچار چرخش یا عفونت شود ویا درد در محل پورت وجود داشته باشد.
2. عوارض مکانیکی حلقه: نظیر استفراغهای مکرر ممکن است بعد از عمل حتی پس از گذشت چند سال رخ دهد.
3. نفوذ حلقه به داخل معده: عارض های جدی است و با استفراغهای مکرر حتی عدم امکان غذا خوردن بروز میکند و نیازمند خارج کردن باند و انجام روشهای دیگر جراحی چاقی میباشد.
4. عوارض مربوط به مری: نظیر ریفلاکس، ازوفاژیت و اختلالات حرکتی مری

داروها:

جهت جلوگیری از گیرکردن قرص در معده توصیه ميشود که قرصها جویده شده سپس مصرف شوند. منعی برای مصرف کپسولها

وجود ندارد.

استفراغ:

استفراغ پس از عمل به دلایل مختلفی میتواند ایجاد شود. استفراغ در شش هفته اول پس از عمل معمولا ناشی ازتند غذا خوردن یا به اندازه کافی نجویدن کامل آن م یباشد. تغییر عادات غذایی باعث بهبود آن میشود. استفراغ دیررس پس از عمل ممکن است ناشی از سفت کردن زیاد باند باشد. در صورتی که بیمار غذا را به آرامی مصرف میکند و خوب میجود ولی درد داشته و باز استفراغ میکند ممکن است ناشی از سفتی زیاد باند باشد که نیازمند اندکی شل کردن آن است.

در صورتی که استفراغ علیرغم تمام تمهیدات فو ق الذکر بهبود نیابد، ممکن است ناشی از نفوذ باند به داخل معده باشد که عارض های خطرناک است لذا در چنین شرایطی حتما با پزشک مشورت نمایید.

مراقبت های پس از جراحی های  رفع چاقی:

عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام شده و در اغلب موارد بصورت لاپاراسکوپیک انجام ميشود. این روش بهترین نوع عمل میباشد زیرا میزان بروز دو عارضه مهم عمل باز، یعنی “عفونت زخم و “فتق محل عمل بسیارکمتر بوده و باعث کاهش چشمگیر درد پس از عمل  ميشود و بیمار سریعتر میتواند به فعالیت روزمره بازگشته و زمان بستری در بیمارستان نیز کوتاهتر است.در مواردی در حین عمل، ممکن است نیاز به تبدیل لاپاراسکوپی به عمل باز شود که اگر چه بسیار نادر اتفاق میافتد اما بیمار باید آمادگی آنرا داشته باشد.

میزان بستری پس از عمل بسته به نوع عمل و وضعیت سلامتی کلی:

بیمار، از 2 تا 10 روز متغیر است و در صورت وقوع عوارض ممکن است طولانی تر نیز شود. در چنین وضعیتی ممکن است جراح تصمیم به عمل مجدد بصورت اورژانسی بگیرد. بنا بر این شما باید حداقل دو هفته وقت ودر صورت شاغل بودن مرخصی داشته باشید تا دچار مشکل نشوید.این اعمال نیز مانند هر جراحی شکمی دیگرمی تواند با درد پس از عمل همراه باشد لذا برای شما پس از عمل مسکن تجویز خواهد شد.

تغذیه بعد از عمل:

• پس از عمل نوع غذایی که میتوانید استفاده کنید متفاوت خواهد بود که با مایعات صاف آغاز شده و کم کم غذای نرم شروع شده و به تدریج به غذاهای عادی تبدیل میشود.
• برای اینکه با عوارضی از قبیل تهوع و استفراغ غافلگیر نشوید، توصیه های تغذی های را که به شما ارائه ميشود دقیقا دنبال کنید:
• در هر وعده حجم کم مصرف نموده و خوب بجوید.
• هنگام غذا خوردن حتما بنشینید و در محیطی آرام غذای خود را صرف نمایید.
• از آنجا که شما تا مدتی احساس گرسنگی نخواهید داشت و در صورت مصرف زیاد دچار درد و استفراغ خواهید شد، حتما به توصیه متخصص
• تغذیه در خصوص مقدار غذا توجه نمایید.
• هر گز حین غذا خوردن مایعات مصرف نکنید ولی مابین وعد ه های غذایی حتما مایعات به میزان کافی مصرف نمایید.
• حتما به میزان کافی پروتئین مصرف کنید. (نظیر گوشت، ماهی، تخم مرغ و غیره).
• از مصرف نوشابه های گازدار و نوشیدنی های شیرین، انواع سس و سرخ کردنی ها، شیرینی و غذاهای چرب اکیدا خودداری کنید. مصرف آنها از کاهش وزن شما جلوگیری میکند.

به این عادات غذایی جدید به مرور عادت خواهید کرد و اگرچه محدودی نهایی خواهید داشت ولی این موضوع باعث نميشود که از زندگی عادی محروم شده و از خوردن لذت نبرید.

بعد از عمل

از همان چند هفته اول کاهش وزن شما آغاز میشود. در اغلب بیماران کاهش وزن در چند ماه اول سریع بوده وسپس آهسته تر می شودو حداکثر کاهش وزن در 12 تا 18 ماه حاصل خواهد شد.پس از این زمان مقداری افزایش وزن ممکن است رخ دهد. در طی این زمان بیماریهای مرتبط با چاقی بهبود مییابند.

همواره رژیم غذایی خود را رعایت کنید و در حد توان فیزیکی خود فعالیت بدنی داشته باشید. ویزیتهای دوره ای خود را بطور منظم انجام دهید و ارتباط خود را با تیم درمانی چاقی قطع نکنید.

اگر چه لاپاراسکوپی در جراحی های مربوط به چاقی در مقایسه با عملهای رایج فشار کمتری بر سیستم قلبی عروقی وارد میکند ولی بدون ریسک نیست و بزرگترین مزیت آن درد کمتر بعد از عمل، دوره بستری بسیار کوتاهتر و بازگشت سریعتر به کار و فعالیت و کاهش خطر ایجاد عفونت و فتق میباشد.بعد عمل پس از هوشیاری کامل قادر به راه رفتن خواهید بود وبه محض ترخیص از بیمارستان میتوانید رانندگی کنید.

https://www.instagram.com/tebline24/

لاپاراسکوپیک اسلیو گاسترکتومی

این روش جزء اعمال محدود کننده طبقه بندی میشود و در آن بیش از 2/3 معده برداشته م یشود و معده بصورت یک لوله باریک باقی میماند و از آنجا که حجم زیادی از سلو لهای تولیدکننده هورمون اشتها (گرلین) برداشته میشود، اشتها بصورت مؤثری کاهش مییابد. این روش باعث اختلال در جذب غذا نشده و در نتیجه احتمال عوارض کمبود ویتامینها و غذایی کمتر میباشد. اسلیوگاسترکتومی بعضی مواقع به عنوان عمل مرحله اول قبل از بای پس در بیماران بسیار چاق در نظر گرفته ميشود و از آنجا که نتایج دراز مدت خوبی داشته و نسبت به بای پس کم عارضه تر میباشد، روز به روز محبوبیت بیشتری مییابد و معولا 45 تا 65 % اضافه وزن در عرض دو سال کاهش م ییابد.

گاستریک بای پس

این روش ترکیبی از اعمال محدود کننده و سوءجذبی میباشد. در این روش نه تنها حجم معده تا حد 15 تا 20 س یسی کاهش م ییابد بلکه قسمتی از روده نیز از سیستم جذبی خارج شده و در نتیجه جذب غذا نیز کاهش مییابد. در این روش بیمار 70 تا 75 % اضافه وزن خود را از دست میدهد و درمیان انواع رو شهای جراحی گفته شده، با کمترین میزان عود (اضافه وزن مجدد) همراه است.

کنتراندیکاسیو نهای نسبی (مواردی که اعمال جراحی چاقی منع نسبی دارد):

• سرطان کنترل نشده، بیمارانی که توانایی تحرک و راه رفتن را به هر دلیلی ندارند.
• سن بالای 60 سال، افرادی که امکان استفاده از بیهوشی عمومی برای آنها وجود ندارد.
• بیماریهای کنترل نشده روانی نظیر افسردگی شدید و سایکوز حاد.

توصيه هاي كلي و راهنمای تغذیه پس از عمل جراحی:

• پیش از آنکه افراد بسیار چاق برای جراحی برگزیده شوند، باید یک برنامه جامع که شامل محدودیت کالری، تمرینات ورزشی، تعدیل شیوه زندگی، و مشاوره روانشناسی یا روانپزشکی است را تجربه کرده باشند و در صورت ناتوانی و عدم تحقق کاهش وزن به مقدار مورد نظر و یا بازگشت مجدد وزن کاندید جراحی شوند.
• حجم معده بعد از جراحی، در حدود 2 قاشق غذا خوری (30 سی سی)یا حتی کمتر است. حتی اگر بعد از خوردن این حجم از غذا احساس سیری حاصل نشد، بایستی از خوردن میزان غذای بیشتر اجتناب شود. به دليل وجود حجم كم معده احساس سيري بيمار در اين مرحله با احساس سيري در گذشته متفاوت است زيرا ممكن است اين احساس پري، بيشتر از اينكه در معده حس شود، در قفسه سينه احساس شود.
• برخي بيماران اين احساس را به تنگي،گرفتگی يا سنگيني تشبيه ميكنند. ميزان تحمل نسبت به مواد غذايي بين بيماران پس از عمل بسيار متفاوت ميباشد لذا انجام مقایسه توسط بیماران در اینگونه موارد صحیح نمیباشد.
• در هفته هاي اول بعد از عمل گاهی ممكن است بیمار واقعا گرسنه نباشد ولي به صورت كاذب واز نظر رواني احساس گرسنگي كند كه در چنين مواقعي بسيار مهم است غذا مصرف نشود.
• پس از عمل جراحی حجم معده هم کوچک شده و هم به واسطة تورم ناشی از جراحی، میزان غذای قابل دریافت کاهش می یابد. مصرف غذاي جامد مي تواند منجر به افزايش تورم گشته، لذا توصيه ميشود تا بهبود اين نواحي و تحمل نسبت به غذاي جامد، رژيم بيمار به تدريج از مايعات به رژيم غذايي نرم و سپس جامد تغيير داده شود.
• يکي از توصیه هاي غذايي اصلي كه بلافاصله بعد از عمل بر آن تاکید ميشود دريافت كافي مايعات و پروتئين ميباشد.
• بيماران پس از عمل جراحي  ميبايست براي جلوگيري از متراكم شدن و ايجاد انسداد توسط غذا، رژيم خود را صرفا با مايعات صاف شروع كنند. بيماران همواره (به خصوص درمراحل اوليه پس از عمل)  باید به آهستگي و عموما كمتر از 30 سي سي يا 30 گرم در هر وعده غذا بخورند و بلافاصله پس از احساس پري شكم، خوردن ميبايست متوقف شود. چنانچه غذا به سرعت و يا بيش از حجم معده جديد خورده شود، احتمال استفراغ واحساس ناراحتي يا درد در ناحيه بالاي شكم (اپي گاستر) بسيار زياد خواهد بود كه اين علايم با آهسته خوردن و كاهش حجم هر وعده قابل پيشگيري ميباشد.
• مصرف غذا و مايعات نباید به طور همزمان باشد (حداقل 45 – 30 دقيقه بين آنها فاصله باشد).
• توصيه هايي كه توسط كي متخصص تغذيه و رژيم شناس در دوران انتقالي پس از عمل بين مراحل مختلف رژيمي تا رسیدن به رژیم معمول و عادی براي اين بيماران انجام  ميشود، بسيار مفيد و حياتي خواهد بود.
• تا 2 هفته پس از جراحی میبایست از رژیم مایعات صاف استفاده گردد.
• پس از 2 هفته  میتوان رژیم مایعات را به رژیم نرم و رقيق )شبيه غذاي شيرخوار( تبديل و آنرا تا هفته 4 ادامه داد.
• از هفته چهارم میتوان رژیم نيمه جامد را شروع و آن را تا هفته 6 ادامه داد.
• از هفته 6 به بعد بتدريج رژيم جامد شروع شود .
• هربار فقط یک غذای جدید اضافه شود.
• باید مطمئن شد که رژیم بیمار غنی از پروتئین است.
• غذا را میبایست آهسته خورده و برای هر وعده 20 تا 30 دقیقه وقت اختصاص داده شود.
• لقمه ها را میبایست کوچک گرفته و هر لقمه را 20 تا 30 بار جوید. عدم انجام اینکار میتواند سبب انسداد ورودی معده و درد، تهوع و یا استفراغ گردد.
• غذا در اطاق یا سر میزنهار خوری میل شود و تلویزیون خاموش باشد!
• در آشپزخانه هنگام طبخ غذا ناخنک زدن ممنوع!
• میبایست مطمئن شد حداقل 2000 – 1500 سی سی مایع (اعم از آب يا ساير نوشيدن يهاي كم كالري) دریک روز و بین وعد ه های غذایی نوشیده ميشود.البته مايعات مصرفی نبايد خيلي سرد يا گرم باشد. ترجيحاً دماي آن درحدود دماي اطاق باشد.(نه خیلی سرد نه گرم)
• سعی شود هر روز صبحانه، نهار و شام در ساعت معینی صرف گردد.
• هیچ وعده اصلي غذايی حذف نشود.
• صبحانه طی 90 دقیقه پس از بیدارشدن صرف گردد.
• ازغذاهای پرکالری وپركربوهيدرات پرهیز گردد چراکه هم با خروج سریع از معده جديد، احساس گرسنگی زودتر بسراغ بیمار میآید و هم احتمال افزایش وزن و ایجاد دامپینگ و اسهال و… زیاد م يشود.
• نوشیدنیهای کافئینه و گازدار(مثل چای، قهوه یا نوشابه) ممنوع . چون کافئین سبب کاهش جذب آهن و تحریک به خوردن ميان وعده ميشود.
• بهتر است تا حداقل 2 ماه اول بعد از عمل از مصرف ادويه جاتي مثل فلفل با غذا پرهيز شود.
• مصرف مشروبات الكلي بعد از عمل جراحي بخاطر كاهش حجم معده و جذب سريع الكل، م يتواند خطرات جدي و مرگباری را به دنبال داشته
• باشد.
• پرهيز از مصرف غذاهاي بسيار شيرين:دريافت قند بالا باعث سنگيني و درنتيجه احساس ناخوشايند تهوع ميشود كه گاهي اين احساس با درد شكمي، اسهال و ضعف نيز همراه است. به دليل تغيير ايجاد شده در پاسخ انسولين در نتيجه جراحي، به محض دريافت قند بالا مقدار زيادي انسولين توليد ميشود. در اين صورت بيمار بايد دراز كشيده و تا زمان رفع اين حالت از مايعات استفاده نمايد. سپس، برنامه غذايي بايد مجدداً مرور شده و غذاهاي داراي قند بالا از آن حذف شود (کمتر از 10 گرم قندساده در هر وعده). در صورت استفاده از هرگونه دارو به صورت مايع، به ويژه آنتی بيوتیكيها، انواع بدون قند داروي مذكور بايد استفاده شود.
• استفاده از مولتي ويتامين ها پس از جراحي: به دليل عدم امكان جذب ويتامي نهاي ضروري از طريق غذا پس از انجام جراحي، استفاده از ويتامينهاي مكمل حائز اهميت بوده و به اين ترتيب ميتوان از مشكل كمبود ويتامين و موادمعدني كه يکي از عوارض اين جراحيها است، پيشگيري نمود. بهترين راه جذب ويتامينهاي لازم استفاده از رژيمي سالم است.

استفاده از ويتامينهاي زير توصيه مي شود:

ويتامين B1 (تيامين)- بيش از 4/ 1 ميل يگرم بعلت ذخیره کم 8- 6 هفته ای ويتامين B12 – بيش از 1 م كيرو گرم بعلت سوء جذب فولاسين (فول كي اسيد)- بيش از 200 م كيرو گرم بعلت سوء جذب در صورت احتمال ابتلا به كم خوني، آهن مكمل بايد از طريق قر صهاي 200 ميلي گرمي فروس سولفات تامين شود.

كلسيم: در صورت عدم استفاده از لبنيات در وعد ههاي غذايي، روزانه 800-1000 ميلي گرم كلسيم بايد با مصرف قر صهاي جويدني تامين گردد.

با پیش گرفتن تغذیه سالم و فعالیت ورزشی کافی، سلامتی خود را تضمین

کنید.

به یاد داشته باشید که در صورت تغذیه ناصحیح و عدم تحرک، نتیجه عمل شما برگشت پذیر خواهد بود. برای داشتن اندامی زیبا و سالم ورزش یک انتخاب نیست بلکه یک “باید” است.

ورزش به دنبال جراحی فواید زیادی برای شما خواهد داشت. ورزش زمان ریکاوری و عوارض بعد از عمل جراحی را کاهش میدهد. ورزش به دنبال عمل جراحی برای کاهش وزن موثر ضروری است. تحقیقات نشان داده است که افرادی که 3 جلسه یا بیشتر در هفته و هربار حداقل 30 دقیقه ورزش میکنند، از گروهی که این فعالیت را نمی کرده اند، به مراتب کاهش وزن بیشتری داشته اند. وقتی کاهش وزن سریع اتفاق م یافتد، حجم بالایی از عضلات از دست میروند و شما باید با ورزش سعی در حفظ بافت عضلانی بدن خود که نقش مهمی در متابولیسم بدن شما دارد، داشته باشید. باید توجه داشت که وزن بالا محدودیتی برای انجام فعالیت فیزیکی ایجاد نمیکند. به عبارت دیگر چاقی مترادف با بی تحرکی نیست.

بیشترین میزان کاهش وزن شش تا دوازده ماه اول پس از جراحی رخ میدهد و بعد از این زمان شیب کاهش وزن کند میشود. مهمترین نکته برای موفقیت در کاهش وزن و حفظ وزن به دست آمده در دراز مدت، انجام ورزش و بهر هگیری از رژیم غذایی مناسب م یباشد.

ورزش را داخل و بیرون از منزل انجام دهید، به اندام خود افتخار کنید و از سلامتی خود لذت ببرید. توجه داشته باشید که قبل از شروع هرگونه فعالیت ورزشی جدید، با جراح و متخصص ورزشی حتما مشورت نمایید.