درد مزمن شکم در کودکان
دردهای شکمی یکی از علائم مهمی است که به عنوان سرنخی برای تشخیص بیماری‌های حاد به‌شمار می‌رود. هنگام بروز دردهای شکمی برای تشخیص بیماری باید ناراحتی‌های دیگر بیمار را نیز بررسی کرد و محل درد را در شکم مشخص نمود.دردهای شکمی در قسمت فوقانی و سمت راست شکم بیشتر مربوط به کیسۀ صفرا و کبد است که شایع‌ترین آنها سنگ کیسۀ صفرا، التهاب کیسۀ صفرا و کیست‌های کبدی می‌باشد. درد مکرر شکمی، کودکان را از نوزادی تا حدود ۱۴ سالگی درگیر می‌کند که باید علل آن توسط پزشک تشخیص داده شود و درمان به موقع صورت گیرد در سنین 7ـ12سالگی شایع‌تر است و یک شیوع 10 درصد دارد. در اکثریت موارد علت جدی یا قابل تشخیصی وجود ندارد.(درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان-کوله سیستیت در کودکان-ریفلاکس مری در کودکان-آپاندیسیت کودکان-بیماری سلیاک-سندرم روده تحریک‌پذیر)
علائم بیماری‌های قلبی در کودکان
مشخصات دردهای شکمی Functional:
- درد هر روز وجود دارد.
- با Stressor ارتباط دارد. (مثلاً شروع درد شکمی در زمان مدرسه و بعد از تعطیلات)
- شخصیت مضطرب و ایده‌آل‌گرا دارند.
- با غذا خوردن و دفع، تخفیف یا تشدید نمی‌یابد.
مشخصات IBS:
- اختلال قوام مدفوع و دفعات مدفوع کردن وجود دارد و بیمار از اسهال و یبوست مکرر شاکی است.
- درد با Defecation برطرف می‌شود.
- درمان خاصی ندارد و درمان آن، اطمینان‌بخشی است.
نکته: باید پزشک و والدین احساس کنند که بیماری جدی در کار نیست و از انجام آزمایشات متعدد پرهیز گردد.
در دردهای مزمن شکمی نیز، یک‌سری آزمایشات اولیه درخواست می‌شود:
- ESR، CBC (جهت بررسی علل التهابی و عفونی)
- U/A (برای رد عفونت ادراری درخواست می‌شود.)
- آمیلاز و لیپاز (برای رد اولسرهای پپتیک و پانکراتیت درخواست می‌گردد.)
- سونوگرافی شکمی (برای رد تومور و توده‌های شکمی درخواست می‌شود.)
- اقدامات تخصصی‌تر درصورت لزوم: CT شکمی (با یا بدون ماده حاجب)، سرولوژی سلیاک (مثل آنتی‌بادی ضداندومیزیال و چند ترانس گلوتامیناز بافتی) و Upper GI و یا آندوسکوپی و کولونوسکوپی.
نکته: یک اقدام تشخیصی درمانی مهم که باید حتماً انجام گردد، 3 روز رژیم فاقد لاکتوز است که اگر با این اقدام درد شکمی بهبود یابد، به نفع کمبود لاکتاز است.
یک‌سری علائم خطر وجود دارد که درصورت وجود، برای درد مزمن شکمی، یک پاتولوژی را مطرح می‌نمایند.
درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان-کوله سیستیت در کودکان-ریفلاکس مری در کودکان-آپاندیسیت کودکان-بیماری سلیاک-سندرم روده تحریک‌پذیر
این علائم خطر عبارتند از:
- درد مزمن شکمی همراه استفراغ: باید به انسداد پارشیال به‌ویژه Malrotation شک کرد.
- درد مزمن شکمی همراه تب: ابتدا باید R/O , UTI شود.
- درد مزمن شکمی همراه آزمایشات غیرطبیعی
- درد شکمی دور از ناف: اگر محل درد اطراف ناف باشد، یک درد فانکشنال بیشتر مطرح می‌باشد اما اگر از ناف دور باشد، باید به فکر پاتولوژی داخل شکمی بود.
- دردی که شب، کودک را از خواب بیدار می‌کند: در این حالت اولین تشخیص، Peptic Disease است.
- درد مزمن شکمی همراه FTT: باید به فکر سوءجذب‌ها مانند سلیاک و IBD بود.
- درد مزمن شکمی همراه تأخیر بلوغ: باید در درجه اول به IBD و سپس سلیاک شک نمود.
- درد مزمن شکمی همراه GIB: در درجه اول باید به فکر یک Peptic Ulcer بود.
نکته: در مزمن شکمی همراه اسهال شبانه، دیسفاژی، آرتریت، بیماری پری‌آنال، سابقه خانوادگی IBD و سلیاک و زخم پپتیک.
نکات:
- در IBS درد در اطراف ناف یا در خم طحالی یا کبدی است و حداکثر هر حمله، دو ساعت ادامه دارد و نسبت به اتساع شکمی خیلی حساس می‌باشند و به جایی انتشار ندارند.
- درصورتی‌که درد مزمن شکمی با آنتی‌اسید برطرف گردد، یک بررسی آندوسکوپیک اندیکاسیون دارد و درصورت کاهش وزن در کنار درد مزمن شکمی، یک Upper GI با بررسی روده باریک یا CT با ماده حاجب جهت شناسایی بیماری سلیاک منطقی است.
- درمان درد شکمی یا IBS، اطمینان دادن به کودک و والدین، حضور در مدرسه و فعالیت‌های نرمال، استفاده از رژیم پرفیبر می‌باشد و در موارد مقاوم، استفاده از آمی‌تریپتیلین و یا فلوکستین مفید است و در موارد اختلال شدید اجتماعی، مشورت با متخصص سلامت روان منطقی است.
درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان-کوله سیستیت در کودکان-ریفلاکس مری در کودکان-آپاندیسیت کودکان-بیماری سلیاک-سندرم روده تحریک‌پذیر
نکته جدید در درمان IBS: پروبیوتیک و روغن نعناع در درمان IBS مؤثر می‌باشند.
کرایتریای تشخیصی سندرم‌های گوارشی فونکسیونل اطفال:
درد شکمی فونکسیونل: شامل تمام موارد ذیل می‌گردد:
1) درد شکمی مداوم یا حمله‌ای
2) عدم وجود شواهد التهابی و آناتومیک و متابولیک و بدخیمی
3) عدم وجود شواهد کافی. برای سایر بیماری عملی دستگاه گوارش ـ کل این موارد باید حداقل یک‌بار در هفته برای حداقل دوماه موجود باشد.
سندرم درد شکمی فونکسیونل: وجود علائم درد شکمی فونکسیونل در 25٪ اوقات به همراه یک مورد یا بیشتر از موارد ذیل:
1) کاهش عملکرد روزمره
2) علائم سوماتیک اضافی سردرد یا درد اندام یا اختلال خواب و مانند قبلی باید حداقل یک‌بار در هفته به مدت دوماه وجود داشته باشد.
سندرم روده تحریک‌پذیر شامل تمام موارد ذیل می‌گردد:
1) ناراحتی یا درد شکمی به همراه حداقل دو مورد ذیل: بهبودی با دفع مدفوع، شروع با تغییر در تعداد دفع مدفوع، شروع با تغییر در قوام مدفوع
2) عدم وجود علائم التهابی، آناتومیک، متابولیک یا بدخیمی برای حداقل یک‌بار در هفته به مدت 2ماه
میگرن شکمی: شامل تمام موارد ذیل است:
1) حملات درد شکمی شدید دور ناف به مدت حداقل یک ساعت
2) سالم بودن بین حملات هفته‌ها یا ماه‌ها
3) درد مداخله‌کننده با فعالیت‌های طبیعی
4) درد شکمی همراه دو مورد از موارد ذیل: بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، سردرد، فوتوفوبی، رنگ‌پریدگی
5) عدم وجود علائم التهابی و آناتومیک و متابولیک و بدخیمی
حداقل دو حمله در 12ماه اخیر
سندرم استفراغ دوره‌ای: شامل تمام موارد ذیل می‌باشد:
1) حداقل 2 حمله استفراغ شدید و مقاوم به مدت ساعت‌ها و روزها
2) برگشت به سلامتی به مدت هفته‌ها تا ماه‌ها
اسهال فونکسیونل شامل تمام موارد ذیل می‌باشد:
1) دفع روزانه مدفوع بدون قوام حجیم بدون درد حداقل سه مورد یا بیشتر
2) علائم بیشتر از 4 هفته
3) سن شروع علائم بین 36ـ6ماهگی
4) دفع مدفوع هنگام بیداری
5) عدم وجود FTT درصورت دریافت کالری کافی
نکته: بیماری سلیاک در اتیولوژی اسهال و یبوست هردو نقش دارد.
درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان-کوله سیستیت در کودکان-ریفلاکس مری در کودکان-آپاندیسیت کودکان-بیماری سلیاک-سندرم روده تحریک‌پذیر
علل دردهای مزمن شکمی
- در بچه‌های زیر 2سال: تشخیص درد در این سن بسیار مشکل است و ممکن است خود را با بی‌قراری نشان دهد. در این موارد (زیر 3ماه)، بیشتر کولیک شیرخوارگی مطرح است ولی سایر موارد مثل GER، یبوست، مالروتاسیون و آنومالی‌ها باید درنظر گرفته شوند.
نکته: درد GER بعد از غذا یا هنگام خواب می‌باشد ولی درد در اولسر دوازدهه قبل از غذا و شبانه می‌باشد.
- در بچه‌های بالای 2سال: مالروتاسیون، یبوست، پانکراتیت مزمن، IBS، اولسرپپتیک، IBD و اختلالات ادراری باید مدنظر باشند.
- کوله سیستیت یا لیتیازیس: درد ناحیه RUQ با انتشار به شانه راست با ماهیت کولیکی با تهوع و استفراغ و سابقه‌ای از همولیز و یا زردی
- ریفلاکس مری: درد سوزشی قفسه سینه و پشت جناق همراه مزه ترشی در دهان و سندرم Sandifer.
- آپاندیسیت: درد پشت یا لگن (کوله سیستیت: درد شانه راست)
درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان-کوله سیستیت در کودکان-ریفلاکس مری در کودکان-آپاندیسیت کودکان-بیماری سلیاک-سندرم روده تحریک‌پذیر
https://www.instagram.com/tebline24/
