کاتتر (به انگلیسی: Catheter) در پزشکی، یک لوله نازک، معمولاً بلند و قابل انعطاف و ساخته شده ازمواد دارای کاربرد در پزشکی است که در طیف گستردهای از توابع دانش پزشکی و بهداشت کاربرد دارد.آموزش پزشکی-پرستاری-ICU-CCU-مشخصات-اندیکاسیون-کاتترها-تجهیزات پزشکی-Intensive care unit-Catheter
طب لاین24
کاتترها وسیلهای در خدمت پزشکی هستند که میتوانند در بدن بیمار برای یک هدف معین استفاده شوند. با تغییر در مواد یا تنظیم شکل کاتتر در مرحله تولید، میتوان به کاتتر برای قلب و عروق، ارولوژی، گوارش، سیستم عصبی، و برنامههای کاربردی چشمی دست یافت.
مواد کاتتر
کاتترهای عروقی از پلیمرهای مصنوعی ساخته شده اند که از نظر شیمیایی بی اثر هستند. زیست سازگار و مقاوم در برابر تخریب شیمیایی و حرارتی. پرکاربردترین پلیمرها پلی اورتان و سیلیکون هستند.
اندازه کاتتر
اندازه کاتترهای عروقی با قطر خارجی کاتتر تعیین می شود.دو معیار اندازه کاتتر وجود دارد: اندازه گیج و اندازه “فرانسوی”.
اندازه گیج
سیستم گیج (در انگلستان) به عنوان سیستم اندازه گیری سیم های آهنی معرفی شد و شد بعداً برای سوزن ها و کاتترهای توخالی استفاده شد. اندازه گیج با بیرون متفاوت است قطر (به عنوان مثال، اندازه سنج بالاتر، قطر بیرونی کوچکتر است). با این حال، هیچ رابطه ثابتی بین اندازه گیج و قطر خارجی وجود ندارد.
سایز فرانسوی
سیستم فرانسوی اندازه گیری کاتترهای عروقی (نام کشور مبدا) است به دلیل سادگی و یکنواختی نسبت به سیستم گیج برتری دارد.
طرح های رایج کاتتر
سه نوع اصلی کاتتر عروقی وجود دارد:
1-کاتترهای عروقی محیطی (شریانی و وریدی)،2- کاتترهای ورید مرکزی، و3- کاتترهای مرکزی وارد شده محیطی.
کاتترهای عروق محیطی
کاتترهای مورد استفاده برای کانولاسیون عروق خونی محیطی در بزرگسالان معمولاً 20-16 است.کاتترهای گیج که 1 تا 2 اینچ طول دارند.
کاتترهای ورید مرکزی
کانولاسیون وریدهای بزرگتر با قرارگیری در مرکز (به عنوان مثال، ساب ترقوه، ژوگولار داخلی و وریدهای فمورال) اغلب برای دسترسی عروقی قابل اعتماد در بیماران بدحال ضروری است. کاتترهای مورد استفاده برای این منظور که معمولاً به عنوان کاتترهای ورید مرکزی شناخته می شوند، هستند معمولاً 15 تا 30 سانتی متر (6 تا 12 اینچ) طول دارد و دارای انفوزیون یک یا چندگانه است.
کانال ها کاتترهای مولتی لومن در ICU ترجیح داده می شوند زیرا بیماران ICU بطور معمول نیاز به بسیاری از درمان های تزریقی (مانند مایعات، داروها و مخلوط مواد مغذی) دارد. و کاتترهای مولتی لومن امکان ارائه این درمان ها را با استفاده از یک واحد فراهم می کند.
کاتترهای ورید مرکزی با دو نوع پوشش ضد میکروبی در دسترس هستند:
- یکی ترکیبی از کلرهگزیدین و سولفادیازین نقره
- و دیگری ترکیبی از مینوسیکلین و ریفامپینمی باشند. هر کدام از این کاتترهای ضد میکروبی ، در کاهش بروز سپتی سمی مرتبط با کاتتر موثر هستند.
برقراری iv لاین محیطی – آموزش تخصصی رگ گیری
کاتترهای تخصصی
کاتترهای توضیح داده شده در این بخش برای انجام وظایف خاص طراحی شده اند و هستند در غیر این صورت برای مراقبت از بیمار استفاده نمی شود. این دستگاه های تخصصی شامل همودیالیز است کاتترها، شیتهای تشخیصی و کاتترهای شریانی ریوی.
*کاتترهای همودیالیز
کاتترهای همودیالیز معمولاً در ورید ژوگولار داخلی قرار می گیرند و فیکس می شوند.یک کانال خون را از بیمار به غشاهای دیالیز می برد و کانال دیگر خون را به بیمار برمی گرداند.
آموزش پزشکی- پرستاری- ICU- CCU- مشخصات -اندیکاسیون- کاتتر- تجهیزات پزشکی-Intensive care unit -Catheter-گروه آموزشی طب لاین 24
*کاتترهای شریان ریوی
کاتترهای بالون فلوتاسیون شریان ریوی وسایل بسیار تخصصی هستند که قادر به انجام ارائه 16 معیار عملکرد قلبی عروقی و اکسیژن رسانی سیستمیک می باشند.
چند نکته:
- سرعت جریان مستقیماً با شعاع داخلی کاتتر مرتبط است و با طول کاتتر رابطه معکوس دارد .
- شعاع داخلی (اندازه لومن) کاتتر تأثیر بسیار بیشتری بر سرعت جریان دارد از طول کاتتر.
- برای انفوزیون سریع، یک کاتتر با سوراخ بزرگ و یک کاتتر با سوراخ کوتاه و بزرگ ضروری است.
دسترسی به ورید مرکزی
دسترسی عروقی در بیماران بدحال اغلب شامل قرار دادن طولانی و انعطاف پذیر است .کاتترها (مانند مواردی که در بالا توضیح داده شد) به وریدهای بزرگ قفسه سینه یا شکم وارد می شوند ؛ این نوع دسترسی وریدی مرکزی تمرکز فصل جاری است.
اندیکاسیون ها:
- هنگامی که دسترسی به وریدهای محیطی دشوار است (به عنوان مثال، در بیماران چاق یا مصرف کنندگان مواد مخدر داخل وریدی) یا نگهداری آنها دشوار است (مثلاً در بیماران آشفته).
- برای تحویل داروهای منقبض کننده عروق (به عنوان مثال، دوپامین، نوراپی نفرین)، هایپرتونیک محلول ها (به عنوان مثال، فرمول های تغذیه تزریقی)، یا چندین داروی تزریقی
- برای درمان دارویی تزریقی طولانی مدت (یعنی بیش از چند روز).
- برای کارهای تخصصی مانند همودیالیز، ضربان قلب وریدی یا مانیتورینگ همودینامیک (مثلاً با کاتترهای شریان ریوی).
آموزش پزشکی- پرستاری- ICU- CCU- مشخصات -اندیکاسیون- کاتتر- تجهیزات پزشکی-Intensive care unit -Catheter-گروه آموزشی طب لاین 24