تشنج نوزادی

تشنج یکی از مشکلات شایع دوره نوزادی و گاهی اولین علامت اختلال عملکرد نورولوژیک در نوزادان می‌باشد. تشنج نوزادی در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند همراه با افزایش مرگ و میر و عوارض عصبی ماندگار باشد و از طرف دیگر در بسیاری از موارد می‌توان به علت بیماری دست یافت و بر اساس آن طول مدت درمان و پیش‌آگهی بیماری را تعیین کرد.در تشنج‌های نوزادی محصولات حرکات تونیک ـ کلونیک ژنرالیزه دیده نمی‌شود.( نکات طلایی در تشنج نوزادی-علائم تشنج نوزادی-تفاوت تشنج با لرز-علل تشنج نوزادی-انواع تشنج در نوزادان-اقدامات درمانی درتشنج نوزادان)

1-تفاوت تشنج با لرز (jitteriness):

• تشنج با نگه داشتن اندام متوقف نمی‌شود.
• تشنج آرام و خشن و همراه با حرکات چشمی است و در آن تعداد حرکات رفت و برگشتی اندام مساوی نمی‌باشد. ولی در Jitt حرکات رفت و برگشت سریع و مساوی است.
• تشنج همراه با تغییرات EEG می‌باشد ولی در Jitt، EEG طبیعی است.
• Jitt نیازمند محرک می‌باشد.

توجه: در یک‌سری تشنج‌ها در نوزادان وجود محرک برای شروع تشنج لازم است، مانند: تونیک ژنرالیزه، میوکلونیک، حرکات دهانی و حرکات پدالی.

2-علل تشنج نوزادی براساس زمان تشنج:

• تشنج در اتاق زایمان: تزریق مستقیم ماده بی‌حسی به پوست سر جنین هنگام اپیزیوتومی که می‌تواند با برادیکاردی و میدریاز و هیپوتونی همراه باشد. در ضمن مالفورماسیون‌های مغزی و آنوکسی شدید هم در این موقع تشنج می‌دهد.
• تشنج 12ـ24 ساعت بعد از تولد: آسفیکسی (در کل شایع‌ترین علت تشنج در نوزادان ترم می‌باشد)
• تشنج روز اول تا سوم:

در نوزاد ترم: خونریزی ساب آراکنوئید یا SAH (فقط یک‌بار اتفاق می‌افتد و ماهیت خوش‌خیم دارد و تکرار نمی‌شود)

• تشنج بعد از 5 روز: Withdrawal دارویی (در سوءمصرف هروئین)، عفونت‌ها،

نکته: تشنج خوش‌خیم فامیلیال نوزادی اغلب در والدین با سابقه تشنج نوزادی دیده می‌شود به‌صورت تونیک است.

نکته: شایع‌ترین علت تشنج در نوزادان نارس، IVH می‌باشد و زمان بروز آن روز 3ـ1 بعد از تولد خواهد بود.

نکته: تشنج 2ـ1 ساعت بعد از تولد یا 48ـ24 ساعت بعد از عدم تغذیه مناسب، اغلب به علت هیپوگلیسمی است.

نکته: تشنجاتی که با گرفتن اندام متوقف می‌گردند: تونیک ژنرالیزه، حرکات پدالی اندام‌ها

علائم بیماری‌های قلبی در کودکان

3-انواع تشنج در نوزادان:

1) Subtle seizure (تشنج مخفی): شایع‌ترین نوع تشنج است و می‌تواند به‌صورت‌های مختلف مثل:

• انحراف چشم‌ها
• بیرون آوردن زبان
• Blinking (پلک زدن مکرر)
• Pedaling (حرکات پدال زدن)
• حرکات دهان به‌صورت ملچ ملوچ یا مکیدن، آپنه یا اختلالات اتونوم می‌باشد.

2) تشنج کلونیک: حرکت یک گروه کوچک عضلات یک‌طرفه یا دوطرفه است که می‌تواند با حرکات چشم همراه باشد یا نباشد.

3) تشنج میوکلونیک: حرکت تکرارشونده و پرشی یک گروه بزرگ‌تر عضلات

4) تشنج تونیک: افزایش ناگهانی تون عضلات به‌صورت وضعیت غیرطبیعی اندام با حرکات چشم است. (مثل وضعیت دکورتیکه یا دسربره)

نکته: شایع‌ترین علت تشنج در نوزادان به‌خصوص در نوزادان ترم، آسفیکسی یا انسفالوپاتی ایسکمیک است که در 24ـ12 ساعت اول رخ می‌دهد.

نکات طلایی در تشنج نوزادی

4-تشخیص و درمان تشنج‌های نوزادی(نکات طلایی در تشنج نوزادی)

اقدامات پاراکلینیکی که در تشنج انجام می‌گیرند عبارتند از: بررسی الکترولیت‌های سرمی (اولین اقدام چک کردن قند خون است)، LP، کشت‌ها (خون، ادرار و CSF)، Bil سرم (درصورت وجود زردی) و نهایتاً تصویربرداری از مغز.

5-اقدامات درمانی به‌صورت زیر است:

1) احیاء نوزاد و رعایت اقدامات ABC

2) تجویز دکستروز 10 درصد با دوز 4cc/kg

3) کلسیم به‌صورت گلوکونات کلسیم 10 درصد با دوز 2cc/kg

4) داروهای ضدتشنج:

• فنوباربیتال با دوز Loading برابر 20-40mg/kg
• فنی‌توئین با دوز Loading ماکزیمم 10-20mg/kg (اگر تشنج نوزاد به فنوباربیتال جواب ندهد)
• بنزودیازپین‌ها با دوز 1-0.3mg/kg (اگر تشنج نوزاد به فنی‌توئین جواب ندهد)

5) Vit B6 با دوز 50-100mg وریدی (درصورتی‌که بنزودیازپین تجویز گردد)

نکات طلایی در تشنج نوزادی-اقدامات درمانی درتشنج نوزادان

نکته: در یک‌سری علائم یا نشانه‌های همراه با تشنج، باید نوزاد را از نظر بیماری‌های متابولیک مادرزادی بررسی نمود:

• سابقه مرگ ناگهانی شیرخوار در خانواده
• لتارژی و خواب‌آلودگی همراه تشنج
• اسیدوز متابولیک (ارگانیک اسیدمی)
• آلکالوز تنفسی (اختلال سیکل اوره یا هیپرآمونمی)
• کتونوری: زیرا نوزاد درحالت Fasting قادر به تولید کتون نمی‌باشد.

نکته: تشنجات فوکال اغلب در نتیجه آنفارکتوس لوکال مغزی است.

https://www.instagram.com/Tebline24

خلاصه نورولوژی آدامز و مریت