سیاتیک یک عارضه محسوب نمی شود؛ بلکه شرح دهنده مجموعه ای از علائم است که عارضه های دیگر باعث بروز آن در قسمت پایین کمر و مشکلات نورولوژی میشوند. سیاتیک به نوعی درد و بیماری رادیکولوپاتی گفته می شود . معمولا زمانی که دیسک فتق داشته باشد این عارضه ایجاد میشود اما دلایل دیگر نیز در این امر دخیل هستند. این درد باعث فشرده سازی، آزار یا التهاب عصب سیاتیک یا یکی از پایه های عصب شود، بروز می کند که در نهایت به رگ سیاتیک تبدیل می شود. به عبارت دیگر شما این درد را در هر قسمتی از پا احساس می کنید؛ از باسن گرفته تا زانوها. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد سیاتیک درمان و علائم آن میپردازیم-نورولوژی-درد سیاتیک-تنگی نخاعی کمری
معرفی سیاتیک
فشرده شدن یا تحریک یک یا چند مجموعه از پایه های عصبی که در قسمت پایین کمر قرار گرفته اند باعث بروز سیاتیک می شود. درد ناشی از سیاتیک زیاد، تیز و با ایجاد حس سوزش همراه است. علاوه بر این، درد سیاتیک ممکن است با دوره های نوبتی از درد همراه باشد که از قسمت باسن شروع شده و به سمت عقب و طرفین ران و یا پا حرکت کند (که معمولا با نام درد تابشی شناخته می شود).
بیماری رادیکولوپاتی
در هنگام مراجعه به پزشک شاید شنیده باشید که او سیاتیک را با عنوان بیماری رادیکولوپاتی توصیف کرده باشد. زمانی اصطلاح بیماری رادیکولوپاتی به کار میرود که فرد احساس درد، بی حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن در قسمت بازوها یا پاها داشته باشد که اگر برای یکی از پایه های عصبی یا هر قسمتی از ستون فقرات مشکل ایجاد شده باشد، باعث بروز بیماری رادیکولوپاتی می شود. چنانچه مشکل عصبی در قسمت گردن وجود داشته باشد، در یکی از دست ها احساس درد می کنید که به آن رادیکولوپاتی گردنی گفته می شود. از آن جایی که سیاتیک بر قسمت پایین کمر اثر می گذارد، با نام رادیوکلوپاتی کمری(ازمجموعه بیماریهای نورولوژی) نیز شناخته می شود.
عصب سیاتیک
در قسمت ستون فقرات کمری (پایین قسمت کمر) پنج جفت پایه عصبی وجود دارد که به یک دیگر پیوسته و عصب سیاتیک را شکل می دهند. عصب سیاتیک بزرگ ترین و طولانی ترین عصب در بدن است و در قسمتی که عریض می شود، عرض آن به اندازه انگشت شست انسان میرسد. رگ سیاتیک از قسمت حفره لگن آغاز شده و از کمر، قسمت پایین باسن و پا عبور کرده و در نهایت به انگشتان پا می رسد.زمانی گفته می شود که فرد دچار سیاتیک شده است که یکی از این پایه های عصبی فشرده شده و باعث بروز علائم و نشانه هایی شود که در قسمت بالا به آن ها اشاره کردیم.
تنگی نخاعی کمری
تشخیص سیاتیک
تشخیص سیاتیک بعنوان یک بیماری نورولوژی، نقشی مهم در درمان موثرتر این عارضه دارد. زمانی که برای درمان این عارضه به پزشک مراجعه می کنید، وی بدن را معاینه کرده و همین طور درباره سابقه پزشکی تان نیز سئوالاتی می پرسد و می خواهد که کارهای زیر را انجام دهید:
- راه رفتن بر روی پاشنه یا انگشتان پا
- چهار زانو زده و سپس بلند شوید
- دراز کشیده و هر کدام از پاها را به طور جداگانه بلند کنید.
اگر هر کدام از این کارهای گفته شده را انجام دادید و وضعیت علائم و نشانه ها بدتر شد، گفته می شود که سیاتیک دارید. به منظور تشخیص دلیل بروز این عارضه نیز پزشک انجام آزمایش های زیر را تجویز می کند:
آزمایش سی تی اسکن:
به واسطه این آزمایش، وجود هر گونه فشردگی یا اختلال تشخیص داده می شود؛ به این صورت که با یک ماده رنگی قسمت های ستون فقرات و اعصاب روشن شده و بررسی آن ها را امکان پذیر می کند.
الکترومیوگرافی:
با کمک این آزمایش می توان پالس های الکترونیکی و پاسخ های ماهیچه ها را اندازه گیری کرد تا مشخص شود که آیا فشرده شدن عصب به دلیل باریک شدن مجرای فقرات است یا ابتلا به فتق دیسک.
ام آر آی:
در آزمایش ام آر آی با کمک امواج رادیویی و مغناطیسی می توان با استفاده از تصاویر به دست آمده از قسمت کمر، مشکلی که برای استخوان ها و بافت ها پیش امده است را تعیین کرد.
آزمایش اشعه ایکس:
در این آزمایش می توان بروز عارضه هایی مانند رشد استخوانی که به عصب فشار وارد می کند را مشاهده کرد. تنها در صورتی پزشک از بیمار می خواهد که این آزمایش ها را انجام دهد که سیاتیک ماهیت مزمن داشته یا این که فرد به بیماری های دیگری مانند سرطان مبتلا باشد.
عواملی که باعث بروز سیاتیک می شود
به گفته پزشکان، بروز سیاتیک اغلب یکی از نشانه های ابتلا به بیماری های دیگر است(نورولوژی). اختلال های زیادی در قسمت ستون فقرات به وجود می آیند که باعث فشرده شدن عصب سیاتیک می شوند. 6 مورد از شایع ترین این بیماری ها عبارت اند از:
- فتق دیسک یا دیسک متورم شده کمری
- تنگی نخاعی کمری
- سرخوردگی مهره های کمری
- آسیب دیدن
- سندرم پیریفورمیس
- تومور نخاعی
طب لاین گروه کادر درمان بیماری و متخصصین علوم پزشکی و پرستاری-نورولوژی