بیماری پنوموتوراکس ساده روي هم افتادگی قسمتی از يك ريه يا همه آن در اثر نفوذ هوای آزاد بين دو لايه جنب (غشای نازك پوشاننده ريه ها). درد ناشی از اين عارضه گاهی با درد حمله قلبی اشتباه می شود. اين عارضه در همه سنين ديده می شود ولی در مردان فعال (بين 40-20 سال) شايع تر است. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد بیماری پنوموتوراکس ساده میپردازیم.علائم و درمان پنوموتوراکس ساده-سوراخ ریه یا پلور-ترومای قفسه سینه-توراسنتز-ادم ریه
بیماری پنوموتوراکس ساده
انواع پنوموتوراکس :
- پنوموتوراکس اولیه: هوا بوسیله سوراخی که در خود دستگاه تنفس ایجاد میشود وارد فضای پلور می شود. این سوراخ می تواند در اثر آسم،آبسه یا آمفیزم باشد.شکستگی دنده شایعترین علت پنوموتوراکس بسته می باشد.
- پنوموتوراکس ثانویه: هوا بوسیله سوراخ در دیواره قفسه سینه یا دیافراگم وارد فضای پلور می شود. این سوراخ می تواند بر اثر ترومای قفسه سینه یا زخم های نافذی مانند زخم چاقو،گلوله و جسم برنده و …. باشد.
علل ابتلا به پنوموتوراکس
پنوموتوراكس خود به خودی:
پاره شدن كيسه‌های هوايی كوچك در ريه در اثر آسم، آبسه يا آمپيم ريه، يا فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری فيزيكی، نظير غواصی، پرواز در ارتفاعات بالا يا كشش بدنی. موارد مرتبط با فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری اكثراً در افراد سالم رخ مي‌دهد. گاهي علت مشخصی ندارد.
پنوموتوراكس ناشی از ضربه:
- زخم‌های نافذ قفسه سينه كه اجازه ورود هوای آزاد به فضای جنب را داده و از اين طريق باعث رويهم افتادگی ريه می شوند.
- عارضه كشيدن مايع از ريه (توراسنتز)
عوامل تشديد كننده بيماري پنوموتوراکس
• آسيب قفسه سينه
• بيماري‌هاي مزمن ريه
• استعمال دخانيات
• ورزش، كشش‌هاي فيزيكي
• غواصي
• پرواز در ارتفاعات بالا
• سرطان
علائم و درمان پنوموتوراکس ساده-سوراخ ریه یا پلور-ترومای قفسه سینه-توراسنتز-ادم ری
عواقب مورد انتظار پنوموتوراکس
يك پنوموتوراكس كوچك نياز به توجه خاصی نداشته و خود به خود بهبود می يابد. ولی اگر روي هم افتادگی وسيع بوده و در افراد ميانسال يا سالمندی كه دچار آسيب های ريوی ناشی از آسم، برونشيت مزمن يا آميفزم نيز هستند رخ دهد، می تواند منجر به نارسايی تنفسی و يك شرايط بحرانی گردد.
علائم شايع پنوموتوراکس
شدت علايم زير برحسب ميزان رويهم افتادگی ريه و گستردگی بيماری زمينه‌ای ريه متغيير است. هنگامی كه پنوموتوراكس به آهستگی ايجاد شده باشد علايم ممكن است كمتر حاد باشد:
- درد خنجري قفسه سينه، اين درد ممكن است به شانه يا سراسر قفسه سينه يا شكم انتشار يابد.
- كوتاهي نفس.
- سرفه خشك و تك‌تك (گاهي)
- عوارض احتمالي
- ادم ريه (احتباس مايع در ريه)
- عفونت ريه
- پنوموتوراكس مكرر كه نيازمند دخالت جراحي است.
تشخیص و درمان پنوموتوراکس
- عكس ساده قفسه سينه به اثبات اين تشخيص و تعيين اندازه پنوموتوراكس كمك مي‌كند.
- نوع درمان به اندازه پنوموتوراكس و وضعيت زمينه‌اي ريه بستگي دارد. اين عارضه ممكن است خودبه‌خود بهبود يابد، ولي ممكن است براي دفع هواي تجمع يافته، بستري در بيمارستان و اقدام به درمان لازم باشد.
- خودداری از استعمال دخانيات؛ تلاش براي سرفه نكردن، اجتناب از بلند صحبت كردن، خنديدن يا آواز خواندن.
- استراحت در حالت نشسته ممكن است براي بيمار راحت‌تر باشد.
- در صورتی كه مراقبت در منزل انجام مي‌شود، اندازه‌گيری مرتب فشار خون، تعداد ضربان قلب و تنفس ضروری است.
داروها
براي اين اختلال معمولاً دارويي نياز نيست. ولي براي تسكين درد خفيف از داروهاي بدون نسخه نظير استامينوفن و براي درد شديد از مسكن‌هاي قويتر ممكن است استفاده شود.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری
تا حد توان به فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری های خود ادامه دهد. به طور مكرر در بين فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری ها استراحت كنيد. هرچه سريعتر با بهبود علائم فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماری های طبيعی خود را از سر بگيريد. براي بهبود اين عارضه حدود دو هفته زمان در نظر بگيريد.
علائم و درمان پنوموتوراکس ساده-سوراخ ریه یا پلور-ترومای قفسه سینه-توراسنتز-ادم ریه
