علائم شایع بیماری ها در کودکان:نشانه هاىى چون تب، درد، استفراغ و یرقان(زردی) و….. مشخص کننده یک نوع بىمارى خاص در کودکان نیستند بلکه هرکدام از آنها علامت چند نوع بیمارى مختلف در بدن انسان هستند. ىادگىرى و تفسیر اىن نشانه ها در شناخت بهتر بىمارى هاى کودکان نقش مؤثرى دارد. در اینجا، به اختصار، به شرح تعدادى از این علائم مى پردازیم( تب کودکان-درد شکم -کولیک در کودکان-یبوست درکودکان-اسهال و استفراغ در کودکان-یرقان یا زردی )
1-تب(علائم شایع بیماری ها در کودکان)
افزایش بیش از حد طبىعى درجهٔ حرارت بدن را تب مى نامند. درجهٔ حرارت بدن انسان درطول شبانه روز بىن36تا37.5درجه سانتى گراد تغییر پىدا مى کند. افزاىش درجه حرارت بدن از حد37.5درجه سانتى گراد اندازه گیری از راه دهان به بالا را تب مى گوىند.درجه حرارت بدن در حین تب شدید ممکن است تا 41 درجه سانتى گراد هم برسد. مىزان حرارت بدن انسان توسط مرکز کنترل حرارت که در هىپوتالاموس قرار دارد توسط مکانیسم هاى متعددى تنظیم مى شود. تب یکى از علائم شایع در بىمارى هاى کودکان است و احتمالاً شاىع ترین دلىل مراجعه به پزشک نیز هست.
علل بروز تب:
بروز تب در کودکان دلاىل بسىار زىاد و مختلفى دارد. در زىر به مهم ترین آنهااشاره مى شود:
- بیمارى هاى وىروسى و باکترىال مانند سرماخوردگى، آنفلوانزا، اورىون، گلودرد چرکى،عفونت گوش مىانى، عفونت ادرارى، حصبه و غىره
- بیمارى هاى انگلى مثل مالارىا
- بیمارى هاى رماتىسمى مثل رماتىسم حادّ مفصلى
- کم آبى شدید بدن در اثر اسهال و استفراغ
- تب ناشى از واکسىناسیون به وىژه واکسن دىفترى، کزاز، سىاه سرفه (سه گانه)مصرف بعضى از داروها مثل پنى سیلىن (در صورتى که به مدت طولانى مصرف شوند)
- تزریق اشتباهى خون ناسازگار 2
- سرطان ها و بدخیمى ها
2-درد
درد عبارت از حسّ ناخوشاىندى است که در اثر فشرده شدن، کشىده شدن و نرسىدن خون به اعضاى مختلف بدن به وجود مى آىد. اىن اعضا شامل روده ها، حالب ها، مثانه، مجراى ادرار ،استخوان ها، عضلات و پوست هستند. درد ممکن است دائمى و ىا به صورت دوره اى (پرىودیک)باشد.
شاىع ترین دردها که در نقاط مختلف بدن به وجود مى آىند عبارت اند از:
الف-دل درد(درد شکم):شکم شاىع ترىن محل ابراز درد توسط کودک مى باشد. اىن درد، گرچه در کودکان اهمیت بسىارى دارد اما در خیلى از مواقع نشانهٔ بىمارى مهمى نیست و کودکان براى جلب توجه والدىن آن را بهانه و دستاویز خود قرار مى دهند.
علل مهم درد شکم عبارت است از:
مسمومىت گوارشى، زخم معده اثنى عشر، عفونت ادرارى، سنگ کلىه و مجارى ادرار، آپاندىسىت حاد و پىچ خوردگى و توهم رفتگى روده ها.
نکته عملى در مورد درد در کودکان:
در اىن گونه موارد، باىد از دادن هر نوع مسکن قبل از معاىنه پزشک، خوددارى نمود. زىرا تسکىن نسبى درد و عدم تواناىى کودک در تعىىن دقىق محل درد موجب اشتباهات فاحش در تشخىص مى شود.
ب-سردرد: سردرد ىکى از علائم تقرىباً شاىع بىمارى در کودکان، مخصوصاً در سنین مدرسه است. سردرد کودکان برخلاف دردشکم که ممکن است گاهى جنبه روانى داشته باشد همىشه علامت مهمى است که باىد به آن توجه کافى نمود.
علل سردرد عبارت است از:
سىنوزیت، میگرن، سردردهاى عصبى و بیمارى هاى خطرناکى چون آبسه مغزى و غده مغزى
ج-درد اندام: بعد از درد شکم، شاىع ترىن محل درد در کودکان درد اندام است.A گاهى درد اندام مربوط به رشد کودک است. اىن دردها بىشتر در کشاله ران بروز مى کند.B دردهاى ناشى از کف پاى صاف. اىن دردها بعد از ورزش و ىا پىاده روى کودک در طى روز به هنگام شب در ناحىه ساق پا به وجود مى آید. طرز تشخىص کف پاى صاف به اىن ترتىب است که کودک، کف پاى برهنه خود را روى زمىن صاف ىا میز مى گذارد، در اىن حالت فاصله اى بىن کنارهٔ داخلى کف پا و سطح زمین و ىا میز وجود ندارد.
(علائم شایع بیماری ها در کودکان- تب کودکان-درد شکم -کولیک در کودکان-یبوست درکودکان-اسهال و استفراغ در کودکان-یرقان یا زردی )
2-کولیک
اگر کودک شیرخواری بیش از سه ساعت در روز به طور مداوم گریه کند و علت آن مسائلی مانند عفونت، التهابی انسداد روده نباشد این کودک دچار کولیک روده شده است. در بررسی تشخیص این نوزادان هیچ اختلال عضوی ی افت نمی شود. در واقع کولیک روده بیماری نیست و یک اختلال عملکردی روده است که عضلات و اعصاب آن بیش از حد حساس هستند.
به طور کلی شیرخوار دچار کولیک می شوند، کولیک معمولاً از 3 هفتگی شروع و در هفته دوم تا ششم بعد ازتولد شدت مییابد. کولیک غالباً در انتهای روده به وجود می آید و علل آن می تواند متفاوت باشد عدم تحمل بعضی از شیرخواران به گازهای ایجاد شده در روده، تغذیه بیش از حد، عدم تحمل به بعضی از پروتئین های شیرمادر یا شیر خشک و نیز اضطراب یا افسردگی والدین کودک به شدت بی قراری کودک می افزاید.
علائم کولیک شیرخوارگی عبارت است:
از شروع ناگهانی گریه و بی قراری، کودک انگشتان خود را خم کرده و به هم فشار می دهد، پاهای خود را به دور شکم جمع می کند. در جریان کولیک شکم کودک برجسته و نفاخ شده و کودک به شدت گریه و بی قراری می کند.تشخیص کولیک بر مبنای علائم آن است و آزمایش خاصی برای تشخیص آن وجود ندارد.
مراجعه به پزشک و شناخت عوامل محرک کولیک به درمان بیماری کمک خواهد کرد. کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند مادرانشان باید از خوردن کافئین، شکلات، آجیل و لبنیات خودداری نمایند در عین حال از تغذیه بیش از حد و سریع کودک نیز بایستی جلوگیری شود.
درد مزمن شکم در کودکان-علل ،علائم ،درمان
3-استفراغ
استفراغ عبارت است از دفع مواد غذاىى و ساىر ترشحات دستگاه گوارش از راه مرى و دهان.در واقع استفراغ، خالى شدن محتوىات معده و روده از راه غىرطبىعى است.تهوع: حالتى از استفراغ است که با خارج شدن ترشحات و محتوىات معده همراه نىست و ممکن است با سرگیجه و احساس نامطبوع تماىل به دفع محتوىات دستگاه گوارش از راه دهان توأم باشد.
علل استفراغ:
- علل گوارشى شامل: عفونت هاى روده اى در اثر مىکروب ها و وىروس ها، انسداد روده بارىک،تو هم رفتگى (انواژیناسىون) روده ها درکودکان کمتر از 2 سال، شروع هپاتىت ویروسى و آپاندىسىت حاد
- علل عصبى و مغزى: شامل انسفالىت (ورم مغزى)، مننژیت چرکى، آبسه و غده مغزى
- علل عفونى غىرگوارشى شامل: عفونت ادرارى، عفونت گوش مىانى
- وارد شدن ضربات مستقىم به شکم5 اختلال در مجارى نىم مدور گوش داخلى در اثر سوار شدن به هواپىما، کشتى و اتومبىل
- علل روانى که بىشتر در دختران در سن بلوغ دىده مى شود.
مواد استفراغ شده، ممکن است حاوى مواد غذاىى مصرف شده و ىا خون و صفرا باشد. استفراغ خونى، نشانهٔ خونرىزى از دستگاه گوارش(مرى و معده) و استفراغ صفراوى نشانهٔ انسداد روده است.
(علائم شایع بیماری ها در کودکان- تب کودکان-درد-کولیک در کودکان-یبوست درکودکان-اسهال و استفراغ در کودکان-یرقان یا زردی )
4-اسهال
تغییر شکل و قوام محتوىات مدفوع و افزاىش تعداد دفعات خروج مدفوع در طول شبانه روزرا اسهال مى نامند. در موقع اسهال حجم آب مدفوع افزون مى شود و مدفوع، حالت شل و آبکى پىدا مى کند. محتوىات مدفوع اسهالى شامل مواد غذاىى هضم نشده، خون و بلغم است. اسهال شدىد موجب کم آبى بدن و شوک مى گردد.
علل اسهال به شرح زیر مى باشد:
- عفونت هاى روده اى در اثر ویروس ها و باکترى ها
- ابتلاى روده به انگل هاى تک ىاخته اى مانند ژىاردیا و آمیب
- عدم سازگارى با شیر گاو
- علل غیر گوارشى شامل عفونت گوش میانى و پرکارى غده تىروئید
(علائم شایع بیماری ها در کودکان- تب کودکان-درد-کولیک در کودکان-یبوست درکودکان-اسهال و استفراغ در کودکان-یرقان یا زردی )
5-یبوست(علائم شایع بیماری ها در کودکان)
ىبوست عبارت است از عدم دفع مدفوع به طور مرتب و روزانه که موجب خشکى مدفوع و در نتىجه بروز درد و ناراحتى در هنگام اجابت مزاج مى شود. به طور کلىّ 7 % کودکان دچار ىبوست مى گردند.ىبوست در دختران کمى شاىع تر از پسران است. خشکى مدفوع در یبوست سبب خراش و تورم مقعد مى گردد. وجود خراش به نوبه خود باعث تشدید درد به هنگام اجابت مزاج و درنتىجه دوام ىبوست مى شود.
علل یبوست در کودکان:
یبوست در بىن کودکانى که شىر خشک مى خورند نسبت به کودکانى که از شیر مادر تغذیه مى کنند به مراتب بىشتر است.
- بیمارى مگاکولون :در اىن بیمارى رودهٔ بزرگ در انتهاى خود، ىعنى کمى بالاتر از سوراخ مقعد، فاقد گانگلىون عصبى است؛ لذا در نقاطى که عصب وجود ندارد حرکت دودى روده بزرگ از بین رفته و مدفوع در قسمت بالاى آن باقى مى ماند و ىبوست شدىد بروز مى کند، به طورى که کودک مبتلا به مگاکولون هفته ها قادر به دفع مدفوع نىست و در اىن حالت شکم نفاخ و بزرگ شده، رشد کودک مختل مى شود.
- کم کارى غدد مترشحه داخلى مثل کم کارى غده تىروئىد.
- مصرف بیش از حد داروهاى قابض و آلکالوئىدى
- یبوست عادتى: بروز اىن نوع ىبوست با علت خاصى همراه نیست. اغلب زمىنه فامىلى وجود داشته و برادران و یا خواهران و یا والدین طفل مبتلا به ىبوست هستند.
یبوست در کودکان گرچه علاىم سخت و ناراحت کننده اى ندارد؛ اما در صورت بروز، حتماًباىد به درمان آن پرداخت.
(علائم شایع بیماری ها در کودکان- تب کودکان-درد شکم -کولیک در کودکان-یبوست درکودکان-اسهال و استفراغ در کودکان-یرقان یا زردی )
https://www.instagram.com/Tebline24
بىمارى هاى شاىع کودکان/ مؤلفان:عزىزالله باطبى، احمدرضا زمانى.
