آموزش تفسیر نوار قلب(ECG)
اصولا خواندن یا تفسیر نوار قلب(ECG)، با تعيين ريتم شروع می شود و شروع خواندن نوار قلب با ٥ سوال اصلی است.در ادامه با گروه آموزش پزشکی و پرستاری طب لاین24 همراه باشید تا با نکات کلیدی خواندن نوار قلب،ریتم قلبی سینوسی و غیر سینوسی،آشنا شوید.همانطور که می دانیم ريتم اصلى و غالب قلب ريتم سينوسي می باشد لذا توقع بر این است که گره SA فرمانده قلب باشد و نه سه ریتم دیگر(دهلیزی-بطنی یا جانکشنال).
علت این موضوع فقط یک مسئله است و آن مسئله «سرعت» است. در قلب، هر فرماندهى كه سرعت بالاترى براى توليد ضربان داشته باشد ، ريتم و فرماندهى قلب رو برعهده ميگيرد ! این قاعده همیشگی است! فقط سرعت!
و چون سرعت ضربانى كه ريتم سينوسى توليد ميكند ٦٠ – ١٠٠ در دقيقه است، لذا اين ريتم، فرمانده اصلى قلبِ است و برترى برسایر ریتم ها دارد.
در چه مواقعی ریتم سینوسی به سایر ریتم ها تغییر می کند؟
یعنی چه اتفاقى بايد بيوفتد، تا ريتم قلب، از حالت غالب سينوسی، به ريتم دیگری تبديل شود؟
جواب:
تنها و تنها ٢ در دو حالت این اتفاق می افتد:
١. هر زمان كه سرعت ضربان در گره سينوسى افت كند و كمتر از سرعت ضربانِ كانونهاى پايينتر مثلا كانون جانكشن شود!
(يا اصلا گره سينوس كلا از كار بيوفتد! )
٢. هر زمان كه سرعت ضربان در كانونهاى پايينى (دهليزى، جانكشنال، بطنى) به بالاتر از سرعت ضربان در گره SA برسد!!
پس بطور خلاصه، میتوان گفت:
هميشه فرماندهى و ريتم قلب، در اختيار بالاترين كانون يعنى گره SA قرار دارد (بدليل سرعت بالاتر توليد ايمپالس در اين كانون) و فقط در ٢ حالت اين فرماندهى از گره سينوسي گرفته ميشود :
1- يا سرعت ضربان در SA كاهش پيدا می کند و كمتر از كانونهاى فرماندهى پايين تر می شود
2- يا سرعت ضربان در كانونهاى فرماندهى پايين تر، افزايش پيدا كرده و به بالاتر از سرعت ضربان گره سينوسى می رسد!
نکته بسیار مهم:
همانطور که گفته شد ريتم جانكشن(سلولهاى منطقه جانكشن) بين ٤٠ تا ٦٠ ضربان در دقيقه توليد ميكند و در حقيقت اين تعداد ضربان، سرعتِ ذاتي ريتم جانكشن می باشد اما به اين معنى نيست كه جانكشن نتواند ضربان كمتر يا بيشترى توليد كند،یعنی اگر دریتم جانکشن به جای٤٠ سرعت ضربان ١٥٠ بود نباید تعجب کنید زیرا این فقط نشانه ی بیماری یا یک مشکل زمینه ای هست که باعث شده رپید جانکشن داشته باشیم!
بهر حال به هر دلیلی هم که باشد، حالا كه جانكشن توانسته ١٥٠ بار در دقيقه ضربان كند، ريتم رو از گره SA گرفته و خودش فرمانده قلب شده است!
نکته:پس هر تعداد ضربانى براى هر ريتمى قابل تصور است، اما بايد سرعت ذاتى ريتم ها را بشناسيم تا نوع مشكل را تشخیص بدهیم.
به این نوار توجه کنید:
موج P ندارد، پس سينوسى يا دهليزى نيست، از طرفى QRS باريك داریم و لذا ريتم جانكشنال است!
اما اينبار سرعت ضربان حدودا ٥٠ تا در دقيقه ست، يعنى همون سرعت ذاتي ريتم جانكشن!
وقتى جانكشن توانسته با سرعتِ ٥٠ تا، فرماندهى قلب رو در دست بگيرد، يعنى اينكه گره SA و سلولهاى دهليزى، مشكلى داشته اند كه قادر به تولید ضربان معمولی خود نبوده اند و فرماندهى به دست جانكشن افتاده!
در نوار قلب قبلی، جانكشن با سرعت ١٥٠ تا ميزد، لذا با اينكه گره SA و دهليز سالم بودند (ميشه حدس زد كه سالمن) ولى جانكشن سرعتش بالاتر بوده و فرماندهى قلب را بدست گرفته است.
پس مشكل و بيمارى كجا بوده؟
در خودِ جانكشن! كه بدليلى تاكى كارد شده است.
اما در نوار قلب زير:
جانكشن با سرعت ٥٠ تا، فرمانده قلب شده يعنى با سرعت ذاتى خودش! اينبار می توان گفت كه مشكل در كانونهاى بالاتر يعنى SA و دهليز بوده كه قادر به تولید ضربان ذاتى خودشان نبوده اند و لذا فرماندهى به سومين مركز يعنى جانكشن منتقل شده! پس اينبار مشكل در گره SA است!!
آموزش تفسیر و خواندن نوار قلب(ECG)
پس بطور خلاصه
1.چنانچه يك كانونِ پايين تر از SA ، فرماندهى قلب رو برعهده گرفت و با سرعتى بالاتر از ١٠٠ ضربه تولید کرد (كه حداكثر سرعتِ SA هست) بدان معنی است كه گره SA سالم است و اين كانون جديد است كه مشكلى پيدا كرده و تاكى كارد شده و فرماندهی قلب رابعهده گرفته!
2.اما اگر يك كانون پايين تر از SA ، فرمانده قلب شد و با سرعت ذاتى خودش ضربان سازی می کند، بدان معنی است كه قطعا گره SA مشكلى پيدا كرده و نتوانسته ضربان ذاتى خودش رو توليد كند لذا فرماندهى به كانونهاى پايين تر منتقل شده است.
جزوه های آموزشی قلب و مراقبت های ویژه موجود است . با ما در تماس باشید.
انواع تجهیزات پزشکی و پرستاری و سالمندی موجود است.تماس بگیرید.
آموزش پزشکی-پرستاری-ریتم های قلبی سینوسی و غیر سینوسی