توده ای از خون است که از حالت مایع به حالت ژل مانند یا نیمه جامد تبدیل شده است.وقتی لخته در داخل یکی از رگهای بدن تشکیل شود، همیشه به خودی خود حل نشده و می تواند یک وضعیت بسیار خطرناک باشد. لخته بی حرکت به طور کلی به بدن آسیب نمی رساند، اما اگر لخته با جریان خون حرکت کند می تواند باعث انسداد جزئی یا کامل جریان خون شود. انسداد شریان ممکن است از رسیدن اکسیژن به بافتهای آن ناحیه جلوگیری کند و در صورت عدم درمان به موقع، منجر به آسیب یا مرگ بافت شود. در ادامه به مبحث نکاتی در مورد این اختلال و سیستم گردش خون میپردازیم.عروق خونی-آمبولی-ترومبوز سیاهرگی عمقی-
انواع لخته شدن خون
سیستم گردش خون از رگها و عروق تشکیل شده است که خون را در بدن منتقل می کنند. سیستم گردش خون ممکن است در ورید ها یا عروق ایجاد شود. وقتی در شریان یا سرخرگ (مسئول انتقال خون از قلب به اندامها) ایجاد می شود، به آن لخته شریانی می گویند. در این نوع لخته علائم بلافاصله بروز میکند و فرد نیاز به درمان فوری دارد. علائم لخته شریانی شامل درد شدید، فلج شدن قسمتهای مختلف بدن یا هر دو مورد است و می تواند منجر به حمله یا سکته قلبی شود. لخته خونی که در ورید یا سیاهرگ (مسئول انتقال خون از اندامها به قلب) ایجاد می شود، لخته وریدی نامیده میشود. این لخته ها با سرعت کمتری تشکیل می شوند، اما هنوز تهدید کننده زندگی هستند.
ترومبوز سیاهرگی عمقی
ترومبوز سیاهرگی عمقی زمانی اتفاق می افتد که در یکی از رگهای اصلی در اعماق بدن لخته ایجاد شود. این اتفاق معمولاً در رگهای پا دیده میشود، اما ممکن است در بازوها، لگن، ریه ها یا حتی مغز نیز اتفاق بیفتد. هیچ راهی برای اطلاع از وجود لخته در بدن، بدون کمک یک پزشک وجود ندارد و لخته خون ممکن است بدون علائم واضح وجود داشته باشد. پس بهتر است با برخی از علائم و نشانه های هشدار دهنده اولیه لخته شدن خون در عروق خونی پا، بازو، قلب، شکم، مغز و ریه‌ها بیشتر آشنا شویم:
لخته شدن خون در پا یا بازو
می تواند علائم مختلفی از جمله تورم، درد، بی حسی، احساس گرما و تغییر رنگ قرمز داشته باشد. نوع علائم به اندازه لخته بستگی دارد، به همین دلیل ممکن است فرد هیچ علامتی نداشته باشد و یا یک تورم جزئی و بدون درد داشته باشد. اما اگر لخته بزرگ باشد تورم با درد فراوان در پا ظاهر می شود. معمولاً لخته خون در هر دو پا یا هر دو بازو به طور همزمان ایجاد نمی شود.
لخته شدن خون در قلب و رگهای بدن ، یا حمله قلبی
این حالت در قلب باعث حمله قلبی می شود. احتمال ایجاد لخته در قلب کم است ولی بعید نیست. لخته شدن در قلب و عروق خونی قلب می تواند باعث درد در سینه و یا احساس سنگینی شود. سبکی سر و تنگی نفس از علائم دیگر آن هستند.
لخته شدن خون در شکم
درد و تورم شدید شکم می تواند به دلیل لخته در جایی از شکم ایجاد شود. البته این علائم با علائم ویروس معده یا مسمومیت غذایی مشابه هستند و تشخیص صحیح آنها به نظر متخصص نیاز دارد.
اختلال لخته شدن خون -عروق خونی-لخته شدن خون-آمبولی-ترومبوز سیاهرگی عمقی- سیستم گردش خون
لخته شدن خون در مغز، یا سکته مغزی
معمولا با سردرد ناگهانی و شدید و علائمی مانند مشکل ناگهانی در گفتار یا بینایی همراه است.
لخته شدن خون در ریه ها، یا آمبولی ریه
- تنگی نفس ناگهانی که ناشی از ورزش نیست.
- درد در قفسه سینه
- تپش قلب یا ضربان قلب سریع
- مشکلات تنفسی
- سرفه کردن خونی
عوامل خطر لخته شدن جریان خون
- سن؛ به خصوص سن بالای 65 سال
- سفر طولانی؛ هر مسافرتی که فرد بیش از چهار ساعت در یک جا بنشیند.
- استراحت در رختخواب یا بی تحرک بودن برای مدت طولانی
- چاقی
- بارداری
- سابقه خانوادگی لخته شدن خون
- سیگار کشیدن
- سرطان
- مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری یا هورمونهای استروژن (به ویژه در زنانی که سیگار می‌کشند)
- بیماری کبد یا کلیه
- برخی از اختلالات ژنتیکی
- دیابت
عروق خونی-لخته شدن خون-آمبولی-ترومبوز سیاهرگی عمقی
